Tuesday, December 14, 2010

Մռթնած Երևանյան կեսօր:

Աբովյան-Սայաթ-Նովա խաչմերուկ: Սպասում եմ կանաչ լույսին ու ընթացքում նկատում, որ ինձ հետ սպասող կարճահասակ, 50-ամյա տղամարդն ինչ-որ բան է ասում նույն այդ պահին փողոցն անցնող երկու ոստիկաններին: Լսեցի նրանցից մեկի ճպպոցը, ու լույսը փոխվեց: Փողոցի կեսն անցել էի, երբ տղամարդը դարձավ ինձ ու. 

- Տեսնում ե՞ք, ինչպես են պատասխանում օրինապահները: Ասում եմ, ախր ինչո՞ւ եք կարմիր լույսով անցնում փողոցը: Չէ՞ որ դուք պիտի կարգը պահպանեք, իսկ դուք այն խախտում եք:
- Իսկ ի՞նչ պատասխանեցին: 
- Ոչինչ, տեսաք էլի...

Հպարտությունից մեջս ուռավ, մինչև հասա մյուս անցումին. պիտի Սայաթ-Նովան հատեի: Նորից սպասում եմ կանաչին: 

- Երեխեք, սպասեք, - փորձում էր հորդորել իր հինգ այլ ընկերուհիներին մի երիտասարդ աղջիկ: 
- Լավ, է՛, անցանք, - վրա է բերում մյուսն ու բոլորը հավի պես հետևում են սրան...

P.S. Անասելի սիրում եմ նկարագրել:-) Բացի «հավի պեսն» իհարկե: 

Tuesday, December 7, 2010

ՅԱՀԸԿԸ:-)

© Fergus Allan - էսքան շատ սագ իմ կյանքում չէի տեսել...

Մի քիչ էլ Մոլդովայում ԵԱՀԿ դիտորդական առաքելության մասին: Հետաքրքիր էր ներսից դիտարկել ողջ գործընթացը:

Monday, December 6, 2010

Վերագտնված երազ՝ Քամյու

"What distinguishes modern sensibility from classical sensibility is that the latter thrives on moral problems and the former on metaphysical problems."  Albert Camus "Absurd Creation"

Thursday, December 2, 2010

Պատմություններ էստեղից-էնտեղից

«Նոր էի վերադարձել Հարավային Աֆրիկայից: Դուբլին հասա ութուկես ամիս հետո՝ ոտքով, մինչև ուսերս հասնող մազերով, որպես դասական քրչոտ հիպպիի մարմնավորում: Աշխատավորների կուսակցության մարքսիստական թևի անդամներից էի: Էքստրեմիզմն ու զենքը երբեք իմը չեն եղել: Հենց վերադառնալուց հետո էլ ծանոթացա ապագա կնոջս: Փրինսթոնում էր սովորում ու ուսումնասիրում էր իմ կուսակցության ծայրահեղական թևի դերն իռլանդական քաղաքականության մեջ: Ես՝ կաթոլիկ իռլանդացի, ով ողջ գիտակից կյանքում աթեիստ է եղել, կինս՝ Չիկագոյի հայտնի հրեա դեմոկրատներից մեկի դուստր, ով չգիտես ինչու որոշել էր իր հետազոտություն իրականացնել 70-ականներին կոնֆլիկտներից ու թշվառությունից քայքայված Իռլանդիայում ... Հանդիպեցինք կուսակցության հավաքներից մեկի ժամանակ: Նույն գիշերն անցկացրեցինք իր սենյակում ու այդ օրվանից միասին ենք: 

Monday, November 22, 2010

Վարդանլու

Տատս փոքր-մոքր կին էր: Տարիները մեկը մյուսի հետևից իջնում էին իր հոգնած ուսերին ու պահ տալիս էս մի բուռ կնոջն իր կոպալի ամրությանը: Մաաաանր քայլերով հատում էր երկու տներն իրարից բաժանող փոշոտ փողոցն ու լուռ նստում մեր արևոտ պատշգամբում, մինչև մայրս իր կրակոտ էությամբ հասցնում էր մի գավաթ սուրճն ու կոնֆետների սկուտեղը: Տատս ամոթխած երկու կոնֆետ էր վերցնում ու  քրթմնջում. «Դավոյիս, Անոյիս տանեմ». փոքր թոռներն էին, իր աչքի լույսը: Տատիս օր չէին տալիս, բայց սիրտը վառվում էր, թե գլխներից մի մազ պակասեր: 

Wednesday, November 17, 2010

Ինչ են ասում հետազոտողներն օտար լեզվով կրթության կազմակերպման մասին

Ասեմ, որ համեմատական կրթությունն ինձ համար ինչքան հետաքրքիր, էնքան էլ հակասական ասպարեզ ա հասարակական գիտությունների շարքում: Սա որպես նախաբան, մի քիչ անտեղին, բայց դե հիմա...

Ուղղակի ուզում էի ասել, որ British Association of Comparative and International Education էս մի քանի օրն օնլայն քննարկումներ ա կազմակերպում: Տարբեր թեմաներով: Հա, մասնակացության համար ուղղակի պիտի գրանցվել՝ http://www.baice.ac.uk/forum:  Երեկվա թեմայի շրջանակներում արծարծվեց օտար լեզվով կրթության կազմակերպման հարցն ու ահա ինչ է ասում էդ մասին Օսլոյի համալսարանի պրոֆեսորներից մեկը, ով էս հարցում հեղինակություն ա, նույնիսկ անգլոսաքսոն սնոբների մեջ. 

Friday, November 12, 2010

Երբեմն պետք ա գրել, գրելը չմոռանալու համար

18-ից սկսած մաման հետս կռիվ էր անում, թե «Աչքս ջուր կտրեց մի օր կարգին աղջկա պես հագնված տեսնեմ քեզ»: Իսկ ըստ իս՝ ես շատ էլ կարգին աղջկա նման էի՝ իմ ջինսե տաբատներով ու բլուզներով: Ճիշտ ա, հիմա մեկ-մեկ երբ ուսանողական նկարներ են ընկնում ձեռքս, ծիծաղս հազիվ եմ զսպում, կամ էլ հեչ էլ չեմ զսպում, իմ պառավական ջինսերը տեսնելիս, բայց էն ժամանակ ինչքան գոհ էի ինքս ինձանից, Աստված գիտի:-) Ու էդպես ահագին երկար, նույնիսկ դասախոսական առաջին մի քանի տարիներն անցան ջինսային դիկտատուրայի  ներքո:

Հետո եկան շրջազգեստային տարիներ, երբ մաման էլի դժգոհ էր, որովհետև արդեն միասին չէինք ապրում, իսկ տանը ես նորից ջինսով էի:-) Բայց երբեմն, երբ հաջողացնում էր ինձ բռնացնել գործից հետո, գոհ ժպտում էր. կարգին աղջկա տեսք ունեի:

Կես տարի առաջ վերադարձա ի շրջանս իմո՞;-) Կորչեն բոլոր շրջազգեստներն ու տաբատները, որոնք ջինսից չեն:-) Չնկատեցի էլ, թե ոնց ստացվեց, բայց երբ երրորդ անգամ սովորականի նման շրջազգեստ հագա ու ամբողջ օրն ինձ զգում էի, ինչպես ձուկը կարթից կախված, հասկացա, որ բանս բուրդ է: 

Tuesday, November 9, 2010

Ռազմիկ Արոյան

Երեկ «Կինոաշուն» փառատոնի հերթական օրն էր, որ նվիրված էր Մհեր Մկրտչյանին՝ «Մեր մանկության տանգոն» ու իր մասին նկարահանված մի նոր ֆիլմի ցուցադրությամբ: Այս ֆիլմից հետո, որը հիմնված էր Ալբերտ Մկրտչյանի՝ Ֆրունզիկի մասին հիշողությունների վրա, նա դիմեց հանդիսատեսին ու ասաց, որ ինքն իրապես չի ընդունում այն գերակշռող մոտեցումը, որը Մհեր Մկրտչյանի մասին պատմում է որպես տառապած մարդու: Նա կարծում է, որ Մհեր Մկրտչյանը տաղանդ է ու հանրությանը պիտի  ներակայացվի որպես այդպիսին: 

Այս միջոցառումից ընդամենը երեք ժամ առաջ հանդիպեցի Մոլդովայի այցի առիթով հանդիպած իմ նոր ծանոթին, ով անտուն մարդկանց մասին մեր խոսակցության ընթացքում վերհիշեց այս միջադեպն իր կյանքից.

Monday, November 8, 2010

Երգենք-պարենք-ուրախանանք

Ես զարմանում եմ, թե ինչքան մարդ ա ուզում հայտնի լինել: Երեկ հանգամանքների բերումով դադարացրեցի երկամյա ընդմիջման ընթացքում հայտարարված հեռուստացույցադուլն ու... որ ալիքը փորձում էինք, մրցույթ էր՝ պարի, երգի, չգիտեմ ինչի: Ինչո՞ւ է էսքան մարդ ուզում հայտնի դառնալ: Հետաքրքիր ա... 21-րդ դարում տաղանդի որակը վերաբաշխվում ա քանակապես...

Friday, November 5, 2010

Առավոտ շուտ նոյեմբերյան Երևանում

Առավոտ կանուխ երկինքն էնքան պարզ ա, շունչդ կտրվում ա... Մինչև ոսկորներդ ներս ա սղոսկում սառցե թթվածինն ու... կտրուկ սառնությունից մի պահ կորցնում ես գլուխդ: Քայլելիս ամեն մի մկանով բախվում ես էս պարզությանն ու զգում ինչպես ա մարմինդ բջիջ առ բջիջ ուրվագծվում առ էդ հստակություն: Սառցե հզոր մեեեծ-մեեեծության մեջ սկսում է ջերմանալ քո մարմինը. աշխարհում, սառցե ոչնչից, սկսում ես հստակվել Դու: 

Monday, November 1, 2010

Чужая среди своих

Երեկ «Ակվարիումի» համերգին լսում եմ բարձրահասակ ու կենսուրախ այս մարդուն, գրեթե առանց ճիգի իմն եմ դարձնում կյանքի մասին նրա փոքրիկ պատմությունները ու հանկարծ հիշում եմ նախորդ մի շաբաթը, երբ հայտնվել էի ԱՊՀ-ի տարբեր երկրներից Կիշինյով  (Ք-ով  միևնույնն է չեմ կարողանում արտասանել:-)) ժամանած ռուսախոս պետական չինովնիկների 30-հոգանոց խմբում ու կարոտում էի անգլերենը՝ նույնիսկ քոքնիական հնչողությամբ: Բայց անգլերենը վաղուց արդեն դարձել է իմը... Ինչևէ, խոսքը նույնիսկ սրա մասին չի, այլ թե ինչպես 50-55 տարեկան կազախը, ռուսը, վրացին ու հայը, հավաքված սուրճի սեղանի շուրջ, սկսեցին հիշել 80-ականների Մոսկվան, երշիկի հերթերը, 40-համարի կոշիկը, որ պետք չէր իրեն, բայց քանի որ հերթ էր կանգնել ու հաջողացրել էր հասնել այն պահին, երբ դեռ մի քանի զույգ մնացել էր դրանցից, ստիպված գնել էր՝ հետագայում իր համարով փոխարինելու ակնկալիքով: Հիշում էին իրենց ուսանողական տարիները՝ МГИМО, Московский университет, Политехнический... Ու  անցյալի կարոտն ամփոփում սենյակից դուրս թափառող ժպիտով՝ "И все-таки эта была наша родина..." 

Monday, October 25, 2010

Արևոտ աշնանային երեկո

Կարծեմ վեցերորդ դասարանում էի: Մորաքրոջս տանն էինք, թե մեր, էլի լավ չեմ հիշում: Քանի որ մանկությանս տարիներին գրեթե ամեն շաբաթ-կիրակի հավաքվում էինք կամ Ամոջում կամ մեր տանը, երկուսն էլ հավանական է: Հերթական կերուխումից հետո անցանք աման-չաման լվանալուն, չորացնելուն, տեղերում դասավորելուն: Մորաքույրս պապիցս ժառանգած իր ծիծաղկոտ աչքերով հետևում էր շարժումներիս ոււ խրատում. «Քիսո ջան, ամեն վերկալած բանը իրա տեղը դիր»: 

Saturday, October 23, 2010

Վայրի պոպոք

Մենք մի հետաքրքիր կին ունենք գրասենյակում: Էսօր առավոտյան «Առավոտի» հերթական համարը կարդալիս ոգևորված կանչեց ինձ ու ինչ-որ պտղի նկար է ցույց տալիս: Հետո երկար խոսելով բնության ու Աստծո անիմանալի ճանապարհների մասին՝ ամփոփեց. «Վայրագ է, իհարկե: Վայրագ ընկույզ է»:

Thursday, October 14, 2010

Չգիտեմ ինչու...

...երեկ ինչ-որ խոսակցության ժամանակ մեկ էլ մի պատկեր հանկարծակի ու ուժգնորեն մեխվեց ուղեղումս. մեր գյուղի տանն էինք, ձմեռ, ներս են մտնում մեր երեք ընկերները՝ Արամազդը, Մհերն ու Գոռը: Արամազդի ձեռքին մեծ սև պայուսակ է: Բացում է ... մեջը իմ ծննդյան նվերն է: Դոստոևսկու հատորները...

Saturday, October 9, 2010

Virginia Woolf: Mrs. Dalloway

Էսօր վերջացրեցի վեպը: Դժվարությամբ, թեև ակնկալիքներս շատ մեծ էին: Տարբեր առիթներով կարդալով Վիրջինիա Ուլֆի մասին որպես հոգեբանական խորություններ տաղանդավոր կերպով բացահայտող վարպետի, սպասում էի ընդերքացունց ինչ-որ գործի:-) Բայց ամենատպավորիչ զգացողությունը Լոնդոնի ու լոնդոնյան միջավայրի նկարագրությունն էր, որ արված էր սիրով ու մանրամասնորեն և ուղղակի համընկնում էր այդ քաղաքում իմ կյանքը հետևում թողնելով պայմանավորված խառնիխուռն զգացողությունների հետ: 

Wednesday, October 6, 2010

Մառախլապատ

Կան հասարակություններ, որ առավել քան մյուսները քեզ ստիպում են լինել ինչ-որ մեկը: Ոչ թե ուղղակի լինել, այլ անպայման ինչ-որ մեկը: Եթե դու կանոնների սահմանագիծ ես հատում, ուրեմն տարօրինակ ես, հերոս ես, անբարոյական ես, խելառ ես: Մի խոսքով, ինչ-որ բան ես: Ինձ անհանգստացնում է այն, որ նման պիտակումը քեզ երբեմն չգիտակցված հրում-գցում է նույն այդ պիտակի արատավոր շրջանակն, ու սկսում ես անպտուղ պտտվել դրա սահմաններում: Դառնում ես այն, ինչ քեզ պիտակել են: Բնականորեն էություն կերտելու ջանքերը սպառվում են հասարակությանն ինչ-որ բան ապացուցելու վրա, որովհետև դրանից դուրս դու ըստ էության չես կարող լինել:

Tuesday, October 5, 2010

DMB Squirm

!!!!!!!!!!
100 տարի ոչ մի ռոք երգ ինձ սենց չէր «տարել» (սենց են չէ՞ ասում):-) Գործի վերջում միացրել եմ ու... ամեն ինչ ընկավ իր տեղը: Տենց էլ ա լինում:-)

Monday, October 4, 2010

Երևանյան femme fatale

Վերջերս փողոցում մի հետաքրքիր կերպարի եմ հանդիպում: Միջահասակ՝ նրբագույն ու «բարձրագույն» կրունկներով, և հարմարավետ ցածրահասակ՝ առանց դրանց: Ուղիղ մազեր՝ պարանոցին կիպ հավաքված: Վեհագույն ճակատը՝ ամաչկոտ հպարտությամբ ծածկված միլիմետրային ճշգրտությամբ ու հավասար հեռավորությամբ իրարից բաժանած կարճ մազերով: Թանձր շպարն ու գեղեցիկ աչքերը շրջանակած Gucci ակնոց: Կարճագույնս կիսաշրջազգեստ, որպես կանոն՝ սպիտակ:  Ուսերը հատուկ խնամքով, բայց էնպես մի տեսակ անփութորեն («չէ, չէ, ես մեղք չունեմ, էնքան ամպոտ է միտքն իմ, որ ուսերիս մերկությունն անգամ զինքս չի շփոթեցեներ») մերկացնող բաց վարդագույն բլուզ, ու այս ամենը վրձնի վերջին հարվածի  ամփոփող ուգնությամբ զարդարող ժպիտ, որ հանդուգն համեստությամբ  ճառագում է կիսաբաց լիքը շուրթերից:

Tuesday, September 28, 2010

Առավոտ

Վաղ առավոտյան սիրում եմ քաղաքը: Լուռ է: Շատ տարբեր գիշերվա լռությունից, որ լի է հոգնածությամբ ու կրքերով: Արևածագի քաղաքը լուռ է՝ լի ակնկալիքով: Լավ, վատ, չգիտես, ուղղակի սպասում կա կախված տան տանիքներից: Լոնդոնում՝ հանգիստ, Երևանում՝ լարված: 

Saturday, September 25, 2010

Aldous Huxley: Brief Candles

«Մոմերը» չորս պատմվածքներ են: Այս հրատարակությունը որոշել է Observer-ի գնահատականը տեղադրել հենց վերնագրից հետո՝ "Gorgeously and uproariously funny": Ես երևի հումորի զգացումից լավ չեմ,

Wednesday, August 25, 2010

Անհավատալի արկած մեր այգում

Ինչպես ամեն առավոտ կիսափակ աչքերով իջա խոհանոց: Մեր խոհանոցն ապակեպատ դուռ ունի, որը բացվում է դեպի փոքրիկ այգին, որտեղ այս պահին հասունանում են խնձոր ու սալոր, խոտն էլ հասել է ծնկներից մի քիչ ներքև, որովհետև վերջին անգամ կտրելիս ջարդեցինք հնձիչի ատամներից մեկն ու անընդհատ մոռանում ենք նորն առնել:

Tuesday, August 24, 2010

Philip Larkin: Jill

Օքսֆորդ: Երկրորդ համաշխարհային: Տասնութամյա պատանի, ով մի քիչ խելք ունի, մի քիչ ավելի շատ ջանասիրություն ու դրանց շնորհիվ փոքրիկ քաղաքի աշխատավոր ընտանիքից ընկնում է Օքսֆորդ, որտեղ մի քառակուսի կիլոմետրի վրա խտացված է աշխարհի հզորագույնների շատ մեծ տեսակարար կշիռ:

Thursday, August 19, 2010

Ոչ միայն դուռն ա փակ, պատուհաններն էլ հետը մեխված են էս երկրում

Ու ոչ ոք պատասխանատվություն չի՞ կրելու Մուշի համար... Ախր էս շինարարական կազմակերպությունը ոչ թե պետք ա ներողություն խնդրի, մենք էլ հուսանք, թե նախագահից վախենալով կշտկի ամեն ինչ, այլ պետք ա միանգամից գործ հարուցել դրա դեմ, պետությունն ընդդեմ գլենդել-եսիմ-ինչ-զիբիլի դեմ՝  ժամանակավոր դադարացնելով դրա բոլոր գործառույթները... Լավ, թքած երկրաշարժից տուժած մարդկանց վրա, սա սովորելու վրա ա, բա որպես նախագահ որ քեզ խաբում են, դա՞ էլ հեչ... Սիրտս ուղղակի պայթում ա... ու ես դեռ մտածում եմ, թե ճիշտ որոշում եմ կայացրել...

Ի՞նչ կարելի ա անել, ինչպե՞ս կարելի ա պայքարել էդ մարդկանց համար:

Wednesday, August 18, 2010

Henry James: Washington Square

Երևի լավ վիպասանի հիմնական բնութագրիչներից մեկը բազմաձայնությունն է՝ պատկերել կերպարներին իրենց միջավայրներում իրենց յուրահատուկ ձայներով: Չփորձել նրանց փաթաթել պատմողի ձայնը կամ գերակա միջավայրին հատուկ ձայնը, որը խլացնում է անհատականությունը (վերջինս դժվար է ձեռք բերվում, որոշ մարդիկ դրանից ընդմիշտ զուրկ են մնում: Բայց նույնիսկ այս դեպքում անհատը ձևավորում է ուրույն մի արտահայտչաձև, որը վիպասանը պիտի կարողանա բացահայտնել):

Monday, August 16, 2010

Stories of ingenious crime and inspired detection in the adventures of Sherlock Holmes

Վերընթերցում եմ «մեր թվարկությունից միլիոն տարի առաջ» կարդացած պատմվածքները անկրկնելի Շերլոկ Հոլմսի մասին: Գրեթե քսանհինգ տարիները, որ բաժանում են 1980-ականներին ունքերը կիտած երկար ոտքերով դեռահասին 2010թ.-ին աշխարհի տակ լիքը բաներից մի քիչ-մի քիչ ուղեղի մեջ հավաքած միջին տարիքի կնոջը (դե մի օր պիտի խոստովանես ինքդ քեզ, թե՞ չէ:-)), այսպես են փոխել  ընդմիշտ միջին տարիքում զմռսված Շերլոկ Հոլմսին.

Friday, August 13, 2010

España

Ինչքան մոտենում ենք վերջին, էնքան ավելի շատ ենք հիշում սկիզբը (դե սա ավելի շուտ մեջտեղ ա, բայց ամենա-ամենասկզբի վրայով արդեն անցել ենք:-)

Tuesday, August 10, 2010

Իսկականից շաշ-մաշ

Ամեն անգամ հերթական կուրսայինն ամփոփելիս հազիվ եմ զսպում, որ հոլիվուդյան happy end-ով հռետորական պսևդո-օպտիմիստական ամփոփում չգրեմ: Ահա թե ինչպես է մարդկանց փչացնում մանուկ հասակում ռոմանտիկ վեպեր կարդալը:-))) Կամ էլ «պայծառ ապագային» աներկբա հավատալը:-) Նույնիսկ եթե դիմացիններդ քեզ պիտակում են որպես անհույս էքզիստենցիալիստ:-)

Sunday, August 8, 2010

George Orwell: Coming Up for Air

Ինչպես է ժամանակը բաժանվում «մինչև ու հետո»-ի: Ինչու մերոնք չեն դիմանում սուպեր-ամեն-ինչերի առատությանը՝
­"Christ! What's the use of saying that one oughtn't to be sentimental about 'before the war'? I AM sentimental about it. So are you if you remember it. It's quite true that if you look back on any special period of time you tend to remember the pleasant bits. That's true even of the war. But it's also true that people then had something that we haven't got now.

Tuesday, August 3, 2010

Զատիկ

© Dilmurat Mahmut
Վերջին մի շաբաթում կարծես պետհամալսարանի տարիները հետ եկած լինեն. գնում եմ արշավ, կարդում եմ, սեղանի շուրջ մի բաժակ թեյով լսում եմ ընկերներիս, վիճում եմ Աստված կա, թե չկա, ինչն է բարոյական ու անբարո, քննարկում ենք Ջորջ Օրուելին ու անգլիական ռոմանտիկ բանաստեղծությունը... Միայն ռոք երաժշտության փոխարեն դասական FM եմ լսում:-) Ու էս ամեն ինչը լուրջ:-) Ընթացքում անգամ անկեղծորեն մոռանում եմ իմ ցինիզմի ու սկեպտիցիզմի մասին:

P.S. Սասեքսում արշավի ժամանակ մի մեծ զատիկ տեսա: Իտալուհի Մարիան ասաց, որ Իտալիայում եթե զատիկ տեսար, ուրեմն բախտը ժպտում է քեզ: Ժպիտից, ցանկացած ժպիտից, միշտ տաք է ու հաճելի:-)

Monday, July 26, 2010

The Prime of Miss Jean Brodie

Վերջացրեցի էդինբուրգցի Մյուրիել Սփարքի այս գիրքը: Շատ դուր եկավ՝ Ջին Բրոդիի ու վեց աշակերտուհիների ինքնատիպ կերպարները հիանալի էին պատկերված խորհրդավոր քաղաքի ու փոթորկոտ 20-րդ դարի 30-ականների անկանխատեսելի զարգացումներում, որոնք պատմության էջերին սևուսպիտակ են, մարդկանց կյանքում՝ բազմերանգ: Տանել չեմ կարող անտեղի բարդացումները, որ հաճախ աղտոտում են ժամանակակից գրողների գործերը: Սփարքի վիպակը հիշեցնում է իր հունով ընթացող մի առվակ, որ դեմ է առնում ինչ-որ ժայռերի ու խառնվում իրար՝ չիմանալով ինչպես շարունակել հոսել: Բայց առվակն առվակ է, պիտի հոսի: Սյուժեն ընթանում է մի գծով, մինչև մի նախադասություն, որ քեզ տանում է օրինակ 25 տարի առաջ, կամ տաս տարի հետ ու հետո շատ սահուն, առանց անտեղի ավելորդությունների շարունակվում մինչև մեկ այլ պարբերություն, որը բացատրում է թե՛ գիծը, թե՛ առանձին նախադասությունը:

Saturday, July 17, 2010

Friday, July 16, 2010

Stuff happens in London

It was a beautiful day. Jao hadn't seen the Regent's Park. She saw it, loved it and we started heading back home. Somewhere near the Euston Square a guy approached us. I was already getting ready with one of my apologetic smiles from the series "No, thank you", thinking he was another fun fundraiser, when his "Excuse me, I'm just back from Iraq" stopped me on the spot...

Wednesday, July 14, 2010

Փուչիկ

Լավ չեմ հիշում ինչպես սկսեցի թեթև ատլետիկայով զբաղվել,  բայց հիշում եմ, որ սկսեցի Պոլիտեխի մարզադահլիճում: Դպրոցական ընկերուհուս հետ: Ինքն ինչպես հայտնվեց էդտեղ, էլի չեմ հիշում: Բայց հիշում եմ, երբ ընկեր Վրեժն ասաց պիտի պարապմունքները շարունակենք «Փուչիկում», մենք ինքներս անմիջապես դարձանք փուչիկ, հպարտությունից էնքան էինք փքվել: Վեցերորդ դասարան էինք երևի: Իսկ «Փուչիկ» նշանակում էր կարգին մարզիկ ես, էդտեղ մանկապատանեկան խմբակներ կային, սպորտային դպրոց էր, ուղղակի փչովի: Կարգին մեծ փուչիկ էր, որտեղ տեղավորվել էին վազքուղիներն ու բարձրա- ու հեռացատկի դաշտերը, հանդերձարանները: Վերջ, ոչ մի լոգարան: Երևի զուգարան կար, ուղղակի դեռ մանկապարտեզից խուսափում էի հանրային բոլոր տեսակի զուգարաններից ու էդպես էլ չհայտնաբերեցի դրա գոյությունը:

Monday, July 12, 2010

Simone de Beauvoir "The Second Sex"

As group symbols and social types are generally defined by means of antonyms in pairs, ambivalence will seem to be an intrinsic quality of the Eternal Feminine. The saintly mother has for correlative the cruel stepmother, the angelic young girl has the perverse virgin: thus it will be said sometimes that Mother equals Life, sometimes that Mother equals Death, that every virgin is pure spirit or flesh dedicated to the devil.

Evidently it is not reality that dictates to society or to individuals their choice between the two opposed basic categories; in every period, in each case, society and the individual decide in accordance with their needs. Very often they project into the myth adopted the institutions and values to which they adhere. Thus the paternalism that claims woman for hearth and home defines her as sentiment, inwardness, immanence. In fact every existent is at once immanence and transcendence when one offers the existent no aim, or prevents him from attaining any, or robs him of his victory, then his transcendence falls vainly into the past - that is to say, falls back into immanence. This is the lot assigned to woman in the patriarchate; but it is in no way a vocation, any more than slavery is the vocation of the slave (p. 284).

Saturday, July 10, 2010

Le vieil homme et l'enfant (անգլ. The Two of Us)

Լոնդոնում շոգ է: Նույնիսկ ծիծաղելի է հնչում, բայց էդպես է: Իսկ իմ սենյակում շատ ավելի շոգ է, քան Լոնդոնում: Ու փորձում եմ գտնել զով ու հետաքրքիր սենյակներ:-) Փնտրտուքների արդյունքում էսօր մի հիանալի ֆիլմ եմ տեսել` 1967, ռեժիսոր՝ Կլոդ Բերի: Եթե մի օր կինոթատրոն ունենամ, շաբաթվա մեջ մի օր ոչ մի նոր ֆիլմ չեմ ցուցադրի, այդ օրը՝ միայն հին ֆիլմեր: Որպեսզի 2010թ. ադիբուդիով երիտասարդն իմանա, թե 1940-ականներին իր նման երիտասարդները ինչպես են ապրել (մեկ ա, սրանք գիրք կարդացողը չեն, կամ էլ պիտի համոզենք, որ էդպես կմտնեն քիչ էլիտայի մեջ;-))) ...

Thursday, July 8, 2010

Means and Ends

The gatekeeper in the capital city of Sung became such an expert mourner after his father's death, and so emaciated himself with fasts and austerities, that he was promoted to high rank in order that he might serve as a model of ritual observance.
As a result of this, his imitators so deprived themselves that half of them died. The others were not promoted.

The purpose of a fish trap is to catch fish, and when the fish are caught, the trap is forgotten.
The purpose of a rabbit snare is to catch rabbits When the rabbits are caught, the snare is forgotten.
The purpose of words is to convey ideas. When the ideas are grasped, the words are forgotten.

Where can I find a man who has forgotten words? He is the one I would like to talk to.

Readings from Chuang Tzu

Որ ասում եմ զզվում եմ «բրենդերից»...

Ճիշտ եմ անում էլի:-) Բա մարդ կոշիկի համար վճարի 19 փաունդ, իսկ մի կտոր պուուուճուր կրունկի համար 7՞՞՞՞՞: Ջաոն փորձում ա բանակցել.
- Վեց: Արի վեցով համաձայնի, - ձեռքով էլ փակում է Esprit-ին:
- Փակես, չփակես, ես զգում եմ, չէ՞, որ լավ կաշի ա: Յոթ: Ուզու՞մ եք: Ոչ մի կոպեկ չեմ կարող իջնել:

Պահ, հեչ էլ իջնես: Իսկ անցյալ տարի իմ «անբրենդ» հայկական կրկնակոշիկների համար վերցրեցին միայն չորս փաունդ...

Monday, July 5, 2010

Բլոգերի, վատ սովորույթի ու Ժիժեկի մասին:-)

Բլոգի առավելությունը գիտե՞ք որն ա. կարելի է հաղորդակցվել, առանց հաղորդակից լինելու: Գրեցիր, ինքնաարատահայվեցիր: Արձագանքների մեծամասնությունը կամ ասում են լավն էր քո ինքնաարտահայտումը,  կամ վատն էր, համաձայն եմ, կամ համաձայն չեմ: Գրեթե հազվադեպ եմ հանդիպում երկխոսության: Իրական երկխոսությունը երևի միայն գրողի ու արձագանքողի առաջին շփման ընթացքում ա լինում: Ինչպես «Կիլիկիայում» էր, միայն սկզբի մի քանի ամիսներին:-) Իսկ ընդհանրապես, բլոգը երկխոսության լավագույն մահախոսականն ա՝ գեղեցիկ, զգացմունքային, ինքնատիպ, միայնակ:

Wednesday, June 30, 2010

Վատ սովորույթ

Ամենավատերից մեկը՝ ամեն ինչ վերլուծել:

Օրինակ. սովորաբար հաղորդակցման ամենակարևոր նպատակներից մեկը համարվում է մտքերի փոխանակությունը, որն արդեն երկխոսություն է ենթադրում: Ես միայն վերջերս եմ նկատել, որ մեր հաղորդակցությունների գրեթե  մեծամասնությունն ըստ էության մենախոսություն է... «Ես»-երի մենախոսություն, որը երկխոսության պատրանք է ստեղծում միայն ձևի շնորհիվ. անմիջական ականջի, երկրորդ «ես»-ի ականջի առկայության շնորհիվ:

Saturday, June 26, 2010

Դիմանկար

Հազվադեպ է պատահում, որ մարդու դեմքը միանգամից մխրճվի սրտումդ ու տակնուվրա անի: Էն էլ տոթակեզ ավտոբուսում...

Քառասունհինգ-հիսուն տարեկան տղամարդ էր: Ծաղրանկարիչն անմիջապես կընդգծեր մեծ քիթն ու աչքերն օղակած պարկերը: Բայց չէր համարձակվի նկարել... Որովհետև հանդարտ, կապույտ անհունի մեջ խորտակող աչքերի ողբերգությունն ու լիքը շուրթերի ժպտացող դառնությունը ողբերգակի վրձին էին պահանջում... Այս դիմագծերը խոնարհում են պահանջում: Մարդու առջև, ով ցավել է... ու առանց չարացածության ու անտարբերության դիմավորել մահը հույսի ու անիմաստությունը պայքարի:

Ճանապարհին, 453 համարում, ինքը, կինն ու ավագ որդին թերաճ կրտսեր որդուն պատմում էին Լոնդոնի մասին:

Thursday, June 24, 2010

Auld Reeki

«Մառախլապատ» կամ «գարշահոտ»՝ ասում են, reekie-ն երկիմաստ բառ է, ու մինչև օրս էլ չեն կարողանում նեղել իմաստներից մեկն այնքան, որ մնա միայն մեկը: Թեև իրականությունն արդեն մի քանի դար է, ինչ ազատվել է գարշահոտությունից՝ Էդինբուրգը կամ Auld Reekie-ին թողնելով հիմնականում ամպերից խոժոռված ու գորշ մառախուղով պարուրված, բայց՝ գարշահոտությունից միանգամայն զերբազատված:

21-րդ դարում այս քաղաքը սիրում են: Իր բնակիչները: Ուրիշ քաղաքների բնակիչները: Ինչո՞ւ: Ինչպես ցանկացած սեր, հենց փորձեցիր բացատրել, մեկ էլ տեսար սեր չմնաց:-) Ու սիրո անբացատրելիությունից ծնվում են  պատմություններ ու լեգենդներ.

Sunday, June 20, 2010

Kensington Gardens' Patchwork

Մայրամուտը մոտենում էր: Օդն էլ գնալով սառչում, ստիպում էր մտածել տաք թևերի կամ փափուկ բրդե ծածկոցի մասին: Բոլոր մեծահասակներին, բայց ոչ հուզմունքից շիկնած կարմրաթուշ երկամյա մանչուկին ու մեծ, թաց, սև աչքերով նրա քրոջը, ով ամենայն լրջությամբ կերակրում էր ափի մոտ հավաքված կարապներին: Արհեստական լճակի ափին երեխաները հիանում էին կարապներով կամ կերակրում նրանց, բադերին ու աղավնիներին, սրանք իրարից խլխլում էին հացի կտորներն, իսկ մեծերն ամփոփում էին արևոտ օրվա ցուրտ երեկոն՝ արագ-արագ անցնելով դեպի այգու ելքը տանող ծառուղին կամ նստարաններին նստած սպասելով թռչուններից էլ անհագուրդ հետաքրքրասիրությունից տառապող, ինքնամոռաց երեխաներին:

Բացի երկու մեծ ու մի պստլիկ: Մեծերից մեկը ճաղատ ու երկարամազ, ամբողջովին սպիտակահեր պապիկ էր: Չէ, չեմ սխալվել, հենց այդպես՝ ճաղատ ու երկարամազ: Սպիտակ մազերը թատերական կեղծամ-միրուքի պես ճաղատի կեսից փարթամորեն իջնում էին մինչև պարանոցի եզրը, իսկ լերկ ճաղատին համահունչ արևի վերջին շողերից փայլում էր մեեեեծ ու երկար քիթը:

Anthony Giddens: Modernity and Self-Identity

No doubt soap operas, and other forms of entertainment too, are escapes - substitutes for real satisfactions unattainable in normal social conditions. Yet, perhaps more important is the very narrative form they offer, suggesting models for the construction of narratives of the self. Soap operas mix predictability and contingency  by means of formulae which, because they are well known to the audience, are slightly disturbing but at the same time reassuring. They offer mixtures of contingency, reflexivity and fate. The form is what matters rather than the content. In these stories one gains a sense of reflexive control over life circumstances, a feeling of a coherent narrative which is reassuring balance to difficulties in sustaining the narrative of the self in actual social situations (p. 199).

Tuesday, June 8, 2010

Հայոց լեզվի և գրականության միասնական թեստ 1

Մինչև ինչ-որ բան գրելը մի քանի փաստ (կամ վերջերս կատարված փոփոխությունների համաձայն արդեն «մի քանի փաստեր»), որոնց մեջբերումն այստեղ հուսով եմ կպարզաբանի իմ դիրքորոշման համատեքստը.

- Հայոց լեզու և գրականություն առարկաները միշտ սիրել եմ, բայց սերս դպրոցական պատերից դուրս չի եկել. երկու առարկայից էլ ինչ-որ սովորել եմ, սովորել եմ խորհրդային տարիների միջնակարգ դպրոցում: Հայ գրականությանը լավ ծանոթ չեմ: Կարդացել եմ դպրոցական առարկայական ցանկով նախատեսված գրեթե բոլոր վեպերն ու պատմվածքները, բայց շատ հազվադեպ եմ հուզվել այնքան, որ բացի պարտադիր գրականությունը այլ գործեր կարդամ: Հայկական դպրոցում կրթվելով՝ գրեթե հավասարաչափ ռուսերեն  եմ կարդացել, իսկ համալսարանից սկսած՝ նաև անգլերեն: Միգուցե դա էր պատճառը, որ երբ սկսեցի շփվել այլ դպրոցներից իմ հասակակիցների հետ (սպորտային դահլիճում, հայոց պատմության մասնավոր դասընթացի ժամանակ, օլիմպիադաներին), նոր ծանոթներս միշտ զարմանում էին, երբ չէի տալիս 4-րդ, 11-րդ և 14-րդ դպրոցների անունները. Կիրովականի ռուսական դպրոցներն էին: Ինչևէ, որպես ամփոփում. այն ամենն ինչ հիշում եմ հայոց լեզվից 80-ականների վաղեմություն ունի:

Monday, June 7, 2010

Զբոսանք

Հայրս կոստյումը կրում էր արժանապատվությամբ: Ասես իր ինքնարարման խորհրդանիշը լիներ, գյուղից քաղաք իր պրպրտուն մտքով կամուրջ կապած հետաքրքրասիրության հանդերձը, որ կրում էր բծախնդիր խնամքով... Միշտ կոկիկ էր, փողկապով:

88-ի ձմռանը մի օր եկավ Ալավերդի, որտեղ ձմեռային քառորդն էինք շարունակում: Դուրս եկանք միասին, քայլում էինք Դեբեդի ափով: Չեմ հիշում ինչ էինք խոսում, երևի ինչ-որ կարևոր բան: Կյանքն էդ օրը փոխեց իր հունը: Մեծացա, երբ տեսա հորս հոգնած աչքերը, հաստ, բանվորական «տուլուպն» ու կեղտոտ, ծանր սև կրկնակոշիկները...

Friday, May 21, 2010

Simone de Beauvoir: The Second Sex

"... there is in eroticism a revolt of the instant against time, of the individual against the universal." p. 90

Monday, May 17, 2010

Pizzica

Վալեն էր պատմում այս պարի մասին: Տարանտելլայի տեսակ է, որ պարում են Իտալիայի հարավարևելյան Սալենտո շրջանում: Տարանտելլան հիշում եմ դեռ երաժշտական դպրոցից, օրինակ` էսպես:

Բայց պիցիկան:-) Ինչպես բոլոր ազգային պարերից, հողի հոտ ա գալիս: Ու ինչքան ներդաշնակ ա բնությանը. երբևէ տեսե՞լ եք աղավնիների «սիրահետումը»:-)) Էգը իր համար էս կողմ-էն կողմ ա գնում, արուն էլ պոչն ու թևերը բացած, ոգևորված, ղունղունելով մոտենում ա էգին ու սպասում, տեսնի, նա ինչպես կարձագանքի: Շատ նման են շարժումները:-)

Պատմությունն էր հետաքրքիր. ասում են, տարանտելլան ծիսական պար է եղել: Տարանտուլայի թունավոր խայթոցի արդյունքում մարդիկ սկսել են արագ-արագ, անկապ շարժումներ անել ու տարանտելլայով փորձել են մաքրել մարմինն այդ թույնից:

Sunday, May 16, 2010

Թաց կիրակի

"An Armenian Woman" Charles Landelle, 1866

Աչքերս բացեցի ու ... կապույտ, կանաչ, դեղին: Արև: Վերջապես: Հենց դիմացս պատուհանն է, ու գրեթե ամեն առավոտ արթնանում եմ մոխրագույն ու խամրած կանաչ գույներով: Իսկ երբ երկինքը կապույտ է, պարզվում է երկու ծառերից մեկը դեղնականաչավուն է, ոչ թե կանաչ: Դուրս եկա պարտեզ, այ քեզ բան, տաք է: Ուրախ-ուրախ մտա ամառային զգեստիս մեջ ու վազեցի դեպի կանգառ: Մինչև հանրակացարան հասնելը ամեն ինչ նորից գորշացավ: Բայց ջերմությունը դեռ դիմադրում էր: Մույնիսկ մինչև Hertford House: Մի ամբողջ կյանք կարելի է ապրել Լոնդոնի պատկերասրահներում: Ու ինչ տեսա­՞: Չէ, չտեսա, Նահոմը կամաց շշնջաց. «Նվեր ունեմ քեզ համար»:

Ինչով է հայ, չգիտեմ, բայց որ գեղեցիկ է, գիտեմ: Օրիենտալիստներին ճշգրտությունը հազիվ թե շատ հուզելիս լիներ, հակառակ դեպքում եվրոպական հանդերձներով գեղեցկադեմ պարսկուհիներ չէին նկարի: Կամ էլ Լանդելը Միջին Արևելքում 19-րդ դարի երկրորդ կեսին էսպիսի հայուհիների ա հանդիպել, ո՞վ գիտի:-) Ես չկարողացա ոչ մի բան գտնել նկարի վերաբերյալ:

Հետո Նիկն ասաց, որ պարսկերենում սովորաբար խոսափում են հայհոյանքներից, որոնք վերաբերվում են մորն ու քրոջը: «Մենք մի հասկացություն ունենք, «նամուս», չեմ կարող թարգմանել, դա սրբություն է մեզ համար»: Հայ ազգային ավանդույթներ...

Saturday, May 15, 2010

St. James Park, London

© Ձյունիկ Վանեսյան

Այգին քաղաքի մարմինն է՝ կարելի է զարդարել, ձևափոխել, թաքցնել, տանջել, սիրել, ատել: Սիրված մարմինն ինքն իր հետ հաշտ է: Ու գեղեցիկ:

Friday, May 14, 2010

Simone de Beauvoir: The Second Sex

I'm stuck with the thesis. Again... So, will make use of some week-old advice from Vale: "Beauvoir! Her Second Sex! Incredible! You've got to read it, Kris!" Well, I am...

"...Although she may feel the sexual urge as a personal need, since she seeks out the male when in heat, yet the sexual adventure is immediately experienced by her as an interior event and not as an outward relation to the world and to others.
But the fundamental difference between male and female mammals lies in this: the sperm, through which the life of the male is transcended in another, at the same instant becomes a stranger to him and separates from his body; so that the male recovers his individuality intact at the moment when he transcends it. The egg, on the contrary, begins to separate from the female body when, fully matured, it emerges from the follicle and falls into the oviduct but if fertilized by a gamete from outside, it becomes attached again through implantation in the uterus. First violated, the female then alienated - she becomes, in part, another than herself." (p. 54)

"To maintain is to deny the scattering of instants, it is to establish continuity in their flow; to create is to strike out from temporal unity in general in irreducible, separate present. And it is true also that in the female it is the continuity of life that seeks accomplishment in spite of separation; while separation into new and individualized forces is incited by male initiative." (p.57)

Will be interesting to learn about the re-positioning of woman in the mid 20th century.

Thursday, May 13, 2010

Հոտաբույլ:-)

Մեկ-մեկ տանեցիք որ ճաշ են սարքում, քիչ ա մնում գլուխս առնեմ ու փախչեմ, բայց անտեր քաղաքում սառնամանիք ա էս մայիս օրով, էլ չասած, որ երբեմն մեր թաղում ստիպված եմ լինում արագ-արագ քայլելով թաքնվել կպչուն հայացքներից: Ի՞նչպես կարելի ա հաղթահարել ձկան սոուսի հոտը («Ձուկն էնքան նեխում ա, մինչև դառնում ա սոուս», Ջաո:-)): Իհարկե գրելով հոտերի մասին:-)

90-ականների վերջերն էր: Մի օր Ամերիկյան համալսարանի գրադարանում կարդում էի, երևի հոգնեցի, թե ինչ, անցա ամսագրերին: Անունն անգամ չեմ հիշում, ինչ ամսագիր էր, ինչի մասին էր, որովհետև ոչ մի բան էլ չկարդացի: Բացել, դրել եմ առջևս ու վայելում եմ դրանից եկող բուրմունքը: Որպեսզի չսովորեմ այդ բուրմունքին, սկսեցի թերթել, մինչև հասա մի գովազդի, որն այդ բուրմունքի պատճառն էր: Նկարում ոսկեգույն աշուն էր ու տերևներն էնպես էին բուրում , էլ չասելու, իսկ անկյունում գրված էր. Indian Summer/Priscilla Presley... 2000թ.-ին Բալթիմորում իմ առաջին ու անգնահատելի ձեռքերումն էր:-)

Ամռանը գյուղ գնալիս պապան միշտ մեեեեծ ձմերուկ էր առնում: Երեկոյան մթնշաղին գետի խշշոցի ու հարևան-բարեկամների միալար զրույցի ուղեկցությամբ բուրող ձմերուկի թարմությունից մինչև հիմա ներքուստ սարսռում եմ:

Պապան ու Էդգարն անձրևներից հետո գնում էին սունկի: Իսկ երեկոյան... սնկով ճաշի տաք բուրմունքը խոհանոցից սուսուփոս լցվում էր բոլոր սենյակներով մեկ, ու սպասումը, մինչև էդ սունկն եփվի, դառնում էր անտանելի:

«Կովածաղիկի» դեղին փունջը:-)

Երևի մի չորս տարի առաջ գործընկերոջս հետ սկսեցինք քայլել Սայաթ-Նովայով մեր գործընկերուհու համար, ծննդյան առթիվ, նվեր փնտրելու նպատակով: Մտանք «Բուրմունք»: Վաճառողուհին Արմենին հաճույքով փոխանցում էր օծանելիքների օրինակներով սպիտակ թղթիկները, Արմենն էլ կարծելով, թե ես դրանցից բան եմ հասկանում, փոխանցում էր ինձ: Մինչև կարծեմ ամենավերջինը, որից հետո այդ անուշահոտությունն աննահանջ տեղավորվեց ուղեղումս ու էլ բաց չթողեց: Մինչև ամսվա վերջ, երբ նրբագույն Infiniment-ից նույնիսկ իմ գլուխն էր պտտվում:-)

Մեր հին մեկսենյականոցի պատշգամբում գրապահարան ունեինք: Մի քիչ ավելի «բարետես» գրքերը վերևի դարակում էին, իսկ իմ սիրելի քրքրված, փոշով ու էջերի հնությամբ բուրողները՝ ներքևի: Մինչև հիմա հին գրքերի մոտով անցնելիս ոտքս կախ եմ գցում:

Բայց ամենաանուշն իհարկե բուրում են Նանուտն ու Հատուլիտը:-))))

Մայիսյան երեկոն Covent Garden-ում

Covent Garden-ում միշտ կարելի ա լավ ու վատ երաժիշտների լսել: Երևի ավելի ճիշտ կլիներ ասել տեսնել, որովհետև Covent Garden-ով մարդիկ կամ իրենց առօրյա բանուգործին են շտապում, կամ Լոնդոնի այլ տեսարժան վայրերն արագ-արագ իրենց լուսանկարչական ապարատներում ու ուղեղներում «հավերժացնելու»: Հազվադեպ են կանգ առնում, որ լսեն...

Ինչպես երևի հիսունամյա այն հարավամերիկացին: Միայնակ կանգնել էր իր ալեհեր համերկրացու դիմաց, ով ճամպրուկներով շրջապատված, իրենց գյուղի երգն էր երգում: Ինքն էլ ձեռքերը գրպաններում, շուրթերը սեղմած հեկեկում էր:

Ամբոխի մեջ ծպրված լուռ հեկեկոցն ամպրոպի պես խլացնում է ...

Monday, May 10, 2010

Պարգևատրում

Կես ժամ առաջ ինձ թվում էր, վերջ, պիտի հավաքվեմ ու ինձ մի կերպ գցեմ անկողին, որովհետև... դե որովհետև ամբողջ օրն ականջակալներն ականջներիս, ձեռքերս սեղանին, փորձում էի արձանագրել առաջին հարցազրույցս: Չհաշված երեկոյան կես ժամը, երբ դուրս եկա վազելու մեր անմարդաբնակ փողոցով՝ չափից դուրս ժրաջանության պատճառով բաց թողնելով ժլատ արևի կեսօրյան տաքությունը:

Մի խոսքով կես ժամ առաջ որոշեցի իջնել խոհանոց ու թեյ խմել՝ միգուցե անկողնու գայթակղությանն ավելի հեշտ դիմանայի այդպես: Պատմությունս անիմաստ երկարում է, բայց ինչպես մի քիչ առաջ ըմբոշխնում էի իմ անակնկալը, հիմա փորձում եմ ուղղակի հետաձգել պահը... Լավ, տանտերս թեյ շատ է սիրում: Աշխարհի բոլոր անկյուններից ինչ տեսակի թեյ ասես չունի ու Ճապոնիա մեկնելուց առաջ մեզ ժպտալով ասաց.

- Բոլոր բաց թեյերը կարող եք վերջացնել:

Ես էլ որպես խելոք կենվոր, տանտիրոջս խոսքը գետնով չեմ տալիս: Ամեն օր կանոնավոր վերջացնում եմ բաց տուփերը:

Բայց այսօր անորոշ հայացքս տուփերի վրա պտտվելիս կանգնեց արծաթագույն մի տուփի վրա ու առանց երկար-բարակ մտածելու որոշեցի ստուգել դա բացերի շարքին է կարգվում, թե ոնց: Պազվեց առաջինին: Ու երբ բացեցի, արծաթագույն տուփի մեջի ոսկեգույն թղթից բաժակիս մեջ ընկավ... մի մեծ կոծոծ: Չորացած դարչնագույն տերևների մի խուրձ, որոնց վրա հիասթափված տաք ջուր լցրեցի՝ «Դե, թեյ ա էլի, փորձենք» հուսահատ մտածմունքով, ու բարձրացա իմ սենյակ: Հարցազրույցից դեռ տաս րոպե ունեի մինչև ավարտելն ու որոշեցի վաղվան չգցել: Գրեցի, հետ ընկա աթոռիս թիկնակին ու հիշեցի թեյիս մասին...

Թեքվեցի դեպի բաժակն ու... բերանս բաց նայում եմ ներս... բաժակի հատակին մի մեեե­ծ հիասքանչ ծաղիկ ա... դարչնագույն սուր տերևները փռվել են բոլոր կողմերով, իսկ ներսի գունավոր ջրի մեջ լողում են վառ վարդագույն ծաղիկներ... թեթև, մուգ ու մի տեսակ թափանցիկ... իսկ թեյը ... բաժակի տակ մուգ ոսկեգույն է, վերևում՝ կանաչ...

Հրաշք...

Saturday, May 8, 2010

Մայիսի մեկ

Կարծեմ երրորդ դասարանում էի: Մայիսի մեկի շքերթին պիտի պատրաստվեինք: Ուսուցչուհիս ասել էր, որ սև կիսաշրջազգեստ ու սպիտակ վերնաշապիկ ենք հագնելու: Տանը պարզվեց սև յուբկա չունեմ (իսկ ես առաջին շարքում պիտի կանգնեի ու դեռ ծաղիկ էլ պիտի տայի շրջկոմ/գործկոմ/քաղկոմ ու չգիտեմ ինչկոմի ղեկավարներին): Կամ էլ երևի ունեի, բայց շատ կարճ էր, լավ չեմ հիշում արդեն: Հիշում եմ, որ մաման որոշեց կարել: Դարսերով: Գծեց, կտրեց, «բլանդեց» ու իջավ հարևանուհու տուն, որ կարի մեքենայով կարի: Պարզվեց մեքենան փչացել էր: Ես զռոցս դրեցի, տանել չէի կարողանում կանոններից շեղվել: Գիշերը մաման համոզված ասաց. «Առավոտյան կունենաս սև յուբկա, գնա քնի»:

Առավոտյան աթոռին ձեռքով, միլիմետրի ճշգրտությամբ կարված սև յուբկա կար...

Thursday, May 6, 2010

...

Շատ կուզենայի մի օր նստել դահլիճի անկյունում ու լսել էս Մարդուն... Ու հետո լուռ գնալ ԻՄ բանուգործին...

Անկապ

Երեկ երեկոյան ընկերներիցս մեկը բողոքում էր, որ Դեուստոյից ստացված միջուկը իսպաներեն է:
- Ինչո՞ւ պիտի անգլերեն չլինի: Հիմա ստիպված եմ լինելու թարգմանել, նորից փող ծախսել:
Իսկ առավտյան խոստովանում էր, որ գնալով սկսում է չսիրել Եվրոպական միությունը, որովհետև չեն թողնում իր երկրից գան, օրինակ, Անգլիա աշխատելու: Քարոզում են հավասարություն, ժողովրդավարություն, բայց տես ինչքան անհավասար են:

Ինձ ապշեցնում ա տիեզերքը մեր պուճուր ես-ի շուրջ պտտացնելու մեր մեծ կարողությունը:

Tuesday, May 4, 2010

Մ

Փոքրամարմին, սպիտակ, գրեթե թափանցիկ մաշկով այս աղջիկը թվում է, թե հիմա կհալվի նստած տեղը, մեղրի նման կծորի բոլոր կողմերով: Բայց չէ, անասելի համառություն կա ժպիտի ու անբեկուն, ուղիղ մեջքի մեջ: Նույնիսկ ծռել չի լինի, ինչ մնաց հալել: Միշտ զարմանում էի, թե այսքան փխրուն կնոջ մեջ որտեղից այդքան համառ անբեկանելիություն: Արդեն հինգ տարի է, ինչ ապրում է Լոնդոնում: Հեռավոր ռուսական քաղաքից այս համաշխարհային մայրաքաղաք է եկել քսաներկուսում:

«Չէ, ոչ մի հատուկ պատճառ չկար Լոնդոնն ընտրելու համար: Ես նույնիսկ ուզում էի Նահանգներ գնալ, բայց վիզա չտվեցին: Ես էլ ընկերուհուս հետ եկա Լոնդոն: 400 փաունդով: Լեզուն չգիտեի, չէ: Չգիտեի ինչ պիտի անեմ: Ուզում էի աշխատել: Երրորդ շաբաթը վերջանում էր, ոչ աշխատանք ունեի, ոչ փող: Ընկերուհիս տոմսը փոխեց, որ վերադառնա: Ես դեռ երկու օր ունեի: Ես հավատում եմ նշաններին: Ռուսական թերթում կարդացի, որ ինչ-որ շահում է լինելու: Գնացի, չորս մրցանակ կար, ավելի քան հարյուր մասնակից: Որոշեցի. եթե ինչ-որ բան շահեմ, մնում եմ: Շահեցի, երկրորդ մրցանակը՝ 16 փաունդ: Տուն եկա ու ասեցի «Դաշա, ես մնում եմ»: Ու մնացի: Երկու շաբաթ հետո աշխատանք գտա, սկսեցի կուրսերի գնալ: Ամեն ինչ լավ է»:

Հիմա աշխատում է Լոնդոնի ամենաբանուկ փաբերից մեկում (դե էստեղ «անբանուկ» փաբ գոյություն չունի, բայց դա էական չի:-), դիմել է մի քանի համալսարան տնտեսագիտություն սովորելու համար, առանց ինչ-որ մեկին խանգարելու մրջյունի նման վազվզում է, որ կրթաթոշակ գտնի ու ժպտում է. «Ես երբեք չեմ նյարդայնանում, գիտեմ, որ ամեն ինչ լավ կլինի: Ուղղակի հոգնել եմ մի քիչ»: Հոգնածության միակ վկաները աչքերի տակ կապույտ օղակներն են:

Ու հանկարծ.
«Ուզում եմ տարրական դպրոց բացել տանը: Ամեն ինչ մտածել եմ: Հիմա հաստատ չեմ վերադառնալու: Առաջիկա տաս տարում էլ չեմ վերադառնա: Ոչ մի բան չեմ կարոտում տանը: Երբ կարոտում եմ, անմիջապես զանգում եմ մերոնց: Լավ եմ ինձ զգում Լոնդոնում. աշխատում եմ, երբ հոգնում եմ, կարող եմ գնալ ինչ-որ տեղ, որտեղ երբեք չեմ եղել, նման տեղերը երբեք չեն վերջանում Լոնդոնում:

Բայց մի քանի տարի հետո անպայման կբացեմ դպրոցը: 4-6 տարեկան երեխաների համար: Անգլիայում երիտասարդները դպրոցից հետո մի տարի ընդմիջում են վերցնում: Այդ մի տարում էլ կհրավիրեմ իրենց դպրոցում աշխատելու: Շատերն են ուզում Ռուսաստան գալ, բայց գումար չունեն: Ես իրենց մնալու տեղը կապահովեմ, կվճարեմ, ոչ շատ, իհարկե, բայց բավականաչափ, որպեսզի իրենց ծախսերը հոգան: Ու չնայած մասնավոր դպրոց է լինելու, ամեն տարի մի քանի երեխա կվերցնեմ մանկատնից»:

Ու ժպտում է՝ վստահ, համառ, անկոտրում:

Երազանքն այս փխրունությունը հավաքել է ժպտացող, թափանցիկ մարմնում ու թույլ տվել ուղիղ ու անվախ նայել կյանքին:

Monday, May 3, 2010

Կենսագրություն

Վերջերս նկատում եմ, որ հոգնում եմ իմ պատմությունը պատմելուց՝ ով եմ, ինչ եմ, ինչու եմ: Մի հակիրճ բանաձև եմ մեջտեղ գցում, եթե լռել չի ստացվում: Կամ էլ հեգնանքը թունավորում ա էն մասերը, որոնք հեգնանքի արժանի չեն: Բայց ասես դրանով պատնեշում եմ էական դեպքերն ու դեմքերն իմ կյանքում: Արդարացի չի դ/նրանց հանդեպ... Բայց պատմված պատմությունը երբեք ապրված պատմություն չի դառնում:

Sunday, May 2, 2010

Anthony Giddens: Modernity and Self-Identity

Civil indifference represents an implicit contract of mutual acknowledgement and protection drawn up by participants in the public settings of modern social life. A person encountering another on the street shows by a controlled glance that the other is worthy of respect, and then by adjusting the gaze that he or she is not a threat to the other; and that other person does the same. In many traditional contexts where the boundaries between those who are 'familiars' and those who are 'strangers' are sharp, people do not possess rituals of civil indifference. They may even avoid the gaze of the other altogether, or stare in a way that would seem rude or threatening in a modern social environment. (p. 47)
Civil indifference - դուրս շատ ա եկել էս արտահայտությունը:

Friday, April 30, 2010

Norwegien Wood

Հարուկի Մուրակամի:

Տանտերս մի տոննա գիրք ունի տանը, մեծ մասամբ պատմության վերաբերյալ, որոնց մեջ խցկված վեպեր ու պատմվածքների ժողովածուներ կան: Մուրակամին պատահական ընտրություն էր՝ պայմանավորված պայուսակի մեջ տեղավորվելու չափանիշով: Ոչ մի բան չգիտեմ հեղինակի մասին, իսկ թերթերի գովազդներին մի տաս տարի ա արդեն չեմ հավատում, որովհետե տաս տարվա առաջին մի երկու տարում մի քանի ապուշ գիրք կարդացի դրանց պատճառով: Չէ, ապուշ չէ. անտաղանդ, միջակ, ձանձրալի, սենսացոին ու ոչինչ չասող:

Բայց հիմա կարդում եմ, ու ոչ մի բան էլ չեմ ուզում իմանալ հեղինակի մասին, որովհետև կարծես թե արդեն ահագին բան գիտեմ՝ վեպից, ու իմ դուրը գալիս ա: Տեղ-տեղ ավելին, քան դուրս գալիս ա: Ընթերցանության ընթացքը նման ա Բիթլզի այս երգը խազված ձայնապնակով լսելուն՝ մեղմ, գեղեցիկ, խորը, տխուր հնչյունները թափվում են դուրս, պարուրում քեզ, տանում իրենց հետ իրենց աշխարհը` անծանոթ, հեռու Կոբե, Շիբույա/Տոկիո, բայց մեկ էլ հանկարծ ասեղը դիպչում ա խազին ու ... ճռռռ: Ու էսպես շարունակ: Տեսարաններ, պատմություններ, պատկերներ կան, որոնք ուղղակի հրաշալի են՝ գեղեցիկ, դիպուկ.

He just happened to be the youngest son in a not-too-wealthy family who had grown up a little too serious for his own good. Making maps was the one small dream of his one small life. Who had the right to make fun of him for that?

I have a lot of patience for others than I have for myself, and I'm much better at bringing out the best in others than in myself. That's just the kind of person I am. I'm the scratchy stuff on the side of the matchbox. But that's fine with me. I don't mind at all. Better to be a first-class match box than a second-class match. (Ինքն իրեն նկարագրում է տաղանդավոր դաշնակահարուհին, ում կյանքը կտրուկ գլորվում է դեպի անդունդ, երբ ձախ ճկույթն անշարժանում է:)

Կերպարներն ամբողջական են, ուրույն դիմագծերով՝ վարպետորեն պատկերված: Վեպն ավելի ու ավելի հետաքրքիր է դառնում նկարագրության պարզության ու պատմությունների (որոնք միանգամայն առօրեական են, ապրվում են հենց քո կողքին) ոչ առօրեական ինտենսիվության հակասությունից:

Բայց խազեր կան.
In the midst of this overwhelming sunset, the image of Hatsumi flashed into my mind, and in that moment I understood what the tremor of the heart had been. It was a kind of childhood longing that had always remained-and would forever remain-unfulfilled. I had forgotten the existence of such innocent, all-but-seared-in longing: forgotten for years to remember that such feelings had ever existed inside me. What Hatsumi had stirred in me was a part of my very self that had long lain dormant.

Նկարագրությունը չի արտացոլում զգացմունքային փոթորիկը, որ ապրում ա Տորուն...

Ու կան պատկերներ ու պատմություններ, որոնք գրեթե բառացիորեն արտապատկերված են իմ կյանքից: Ես՝ Հայաստան, նրանք՝ Ճապոնիա:-)

Wednesday, April 28, 2010

Որ չմոռանամ

Մի քանի բան, որ էստեղ տեսել ու ուզում եմ փորձել Երևանում.

- Կոնսերվատորիայի ուսանողների համերգներ, սեմինարներ, նկարի պատմություն Ազգային պատկերասրահում,

- Նախաձեռնության անունը չեմ հիշում, բայց միտքը. գիրքը կարդացիր-վերջացրիր, թողնում ես ինչ-որ տեղ (սկզբի համար՝ համալսարան ու սրճարան), վրան փոքրիկ նոթ թողնելով՝ «Կարդա, փոխանցիր»: Կգողանան, կվաճառե՞ն: Միևնույնն ա գնողը կկարդա:-)

- Ակադեմիական դեբատներ Ազգային գրադարանում, ուսանողների, դասախոսների աշխատանքների (էսպիսի բաներ կա՞ն:-)) քննարկում,

- Ֆիլհարմոնիկի համերգային ծրագրերի ծանոթագրությունների տարածում նվագախմբի կայքում ու էլ. փոստով (կոնսերվատորիայում ուսանողների համար առաջադրանքի տեսքով:-)) Սեզոնային տոմսի մասին երևի չարժի դեռ խոսել, հմ, չգիտեմ:

- CAPLITS-ի նման կուրսեր համալսարանում: Սա ամենաբարդն ա երևի:
Կարծեմ մի երկու բան էլ կար, բայց երևի հետո կհիշեմ:

Tuesday, April 27, 2010

Unbelievable!

Ականջներիս չեմ հավատում: Իբր կարդում-մարդում եմ, հետն էլ լսում եմ Classic FM, մեկ էլ հաղորդավարը հերթական կատարումից հետո խորը հոգոց ա հանում, ու թե "You never know what fate has it there for you. You may end up sitting next to a Russian spy in the bus, or (well, in a sort of panicky, hasty voice) a large policeman".
Russian spy, 2010, London..........

David Harvey: The Enigma of Capital

Լեկցիայի լավագույն պահերը.

Միջնադարյան իսպանական կտավներից իջած, աշխարհից նեղացած, արծաթագույն մեկ-երկու թելերից ավելի ածխե մգություն ստացած գանգուրներով երիտասարդը.

The Snoopy problem:
"In the 70s I cut out a cartoon from a newspaper that hang on my wall for several days. I called it the Snoopy problem. Snoopy decides to write a novel and the cartoon shows the bubbles of his brainstorming: It was dark and stormy outside. Suddenly a shot went out somewhere. I heard the door slam. Lightening pierced the sky. It gets darker and scarier. Somewhere a king lives in luxury. In Kansas a little boy is growing up. Part 2: I need to bring all these together in Part 2."

Լեկցիան սկսվեց Սնուփիով, իսկ մաս երկուսում Հարվին փորձեց ի մի բերել վերջին ճգնաժամի վերաբերյալ արտահայտված կարծիքները՝ Մարքսի տեսության հովանու ներքո: Մի երկու բան, որ հիշում եմ.

­­­"In the 70s the labour was stronger than the capital and the latter responded in several ways, trying to break it. How? Migration. But this caused some intense headache: intensified racism, for instance. Then it started offshoring, which meant passing across boundaries, opening up.

80s: labour problem solved in general: low wage, low profit economy and redistribution of resources in the upper classes. Wage repression caused another problem: how would people buy products? The answer: give them credit cards. Markets started operating in the past and future. There was a time gap which was filled by financiers."

Էլի լիքը հետաքրքիր բաներ, որոնցից մի մասից գլուխ չհանեցի, հատկապես երբ հերթը հասավ թվերին, բայց վերջում բաներ, որոնցից մի կերպ, բայց գլուխ հանեցի:-)

"The solution? Co-revolution on various levels Marx was talking about: social, technological, intellectual, in our relations which nature, etc. Social control over surplus, and this does not necessarily mean state control. This solution asks for lots of imagination and creativity.

You can't be in an anti-poverty movement without also starting an anti-wealth one, can you?

I see an intellectual problem here. We academics continue to teach how to make wealth out of other people's bankruptcy. All we've done is add a short course on business ethics. When economists and academics tried to explain to the Queen the causes of the crisis and they talked about systemic risks, no academics asked for the discussion on the nature of these risks."

Ոնց որ իմ պատմության դասագրքի ինտեռկոմի հանդիպումների նկարներից մեկում լինեի:-)

Monday, April 26, 2010

Դպրոցական

Արև կար մեջը: Երևի դրանից էր էդքան մեծ: Դեպի դպրոցական բուֆետ քայլող երկրորդ դասարանցիների լուռ ու կուռ շարասյան մեջ տեղավորվելու համար ուսերը հավաքում էր կուզի մեջ, գլուխն էլ փորձում տեղավորել էդ փխրուն կուզի մեջ, որ պուճուրանա, հասնի մշտապես ժպտացող, մշտապես լացի պատրաստ ու խլնքոտ Արարատի փափլիկ բոյին: Ասում էին ծույլիկ է, հետն ի՞նչ գործ ունես, բայց Արարատի կլոր փափկությունն ավելի հետաքրքիր էր, քան իր դպրոցական առաջադիմությունը: Փնթի, փափուկ, կլորիկ, ժպտադեմ: Իսկ ինքը երկար, բարակ, կոկիկ ու լուռ:

Ու թեև ծիծաղեց ողջ դասարանի հետ, երբ «ծույլիկ Ալվարդն» իր երազանքը կիսեց դասարանի հետ ի պատասխան ռուսերենի ուսուցչուհու հարցին. «Ուզում եմ Վալենտինա Տերեշկովա դառնալ», ներսում արևը թաքնվեց ամպերի հետևում: Կծկվեց Ալվարդի կեղտոտ գոգնոցի, անթափանց հայացքի, կարճ ու կեղտոտ ցից մազերի, նետի պրկությամբ լարված թել-թել շուրթերի համառությունից ու տիեզերքը նվաճելու երազանքի համարձակությունից: Ինքն էդ տիեզերքից մի արև ուներ ներսում, բայց համարձակություն չուներ թև առնելու, թռչելու, ու թևերը փակվում, կուզ էին դառնում մեջքին:

Ու քայլում էր էդպես լուռ, կուզիկ, բարակ ու երկար: Ինչպես այգու բարդիները, որոնց կանաչ որդաձև սերմերը ճտճտում էին կոշկի ներբանների անողոքությունից: Անձրևում էր քաղաքում, շատ ու խշխշան, քանի որ կաթիլներն ասֆալտին տրվելուց առաջ հասցնում էին համբուրվել միլիոնավոր կանաչ տերևների հետ: Էդ ժամանակ ներսում արևածագ էր, որովհետև մարդիկ վազում էին տներով, ու փափկության ու համարձակության հանելուկն էլ չէր տանջում: Արևի ջերմությունից ու անձրևի կաթիլներից կուզն ուղղվում, սլացիկ մեջք էր դառնում:

Յոթերորդում ավելացավ մանուշակը, բայց ինքն էդ մասին իմացավ երրորդ կուրսում: Մանուշակի փնջեր, որ ամեն առավոտ քաղվում էին իր արևոտ ու լուռ, սև գոգնոցի հետևում պատսպարված, կուչ եկած փափկության համար, բայց անհամարձակ համառությունը ստիպում էր դրանց թոշնել Արմանի տան ծաղկամաններում: Իսկ մանուշակները բուրումնավետ են էդ քաղաքում, ու բուրմունքն Արմանի ամպամած հայացքով ու Հարությունի մեղմ միջնորդությամբ ծաղկամաններից էկան-հասան իրեն: Ու մնացին՝ արևախառնված ու թաց:

Տասներորդում արևի շողերը փափուկ թափվեցին հյուրանոցի երկրորդ հարկում գտնվող վարսավիրանոց-խցի հատակին: Ու երբ ավարտականի դահլիճի դռան դիմաց վերջին անգամ անվստահ հարցնում էր ընկերուհու կարծիքը Միրեյ Մատյոյի սանրվածքի մասին, հետևից լսեց Գարիկի հետաքրքրությունից պայթող շշուկը. «Էս ո՞վ ա»:

Երանի ինքն էլ իմանար:

Friday, April 23, 2010

Հրաբուխը չորացրել ա Լոնդոնի երկինքը

Ինձ ուտող որդերը սատկում են միայն արևից ու ջրի տակ;-)

Thursday, April 22, 2010

The Information Age: Economy, Society and Culture (Vol. II): The Power of Identity

"Because her first love object is a woman, a girl, in order to attain her proper heterosexual orientation, must transfer her primary object-choice to her father and men... For girls, as for boys, mothers are primary love objects. As a result, the structural inner object setting of female heterosexuality differs from that of males. When a girl's father does become an important primary persona, it is in the context of a bisexual relational triangle... For girls, then, there is no absolute change of object, nor exclusive attachment to their fathers... The implications of this are two-fold. First, the nature of the heterosexual relationship differs for boys and girls. Most women emerge from their oedipus complex oriented to their father and men as primary erotic objects, but it is clear that men tend to remain emotionally secondary, or at most emotionally equal, compared to the primacy and exclusivity of an oedipal boy's tie to his mother and women. Second...women, according to Deutsch, experience heterosexual relationships in a triangular context, in which men are not exclusive objects for them. The implication of her statement is confirmed by cross-cultural examination of family structure and relations between the sexes, which suggests that conjugal closeness is the exception and not the rule". (p. 288, Chodorow, as cited in Castells (2007))

"[Women] while they are likely to become and remain erotically heterosexual, they are encouraged both by men's difficulties with love and by their own relational history to their mothers to look elsewhere for love and emotional gratification. One way that women fulfill these needs is through the creation and maintenance of important personal relations with other women... However, deep affective relationships to women are hard to come by on a routine, daily, ongoing basis for many women. Lesbian relationships do tend to recreate mother-daughters, but most women are heterosexual... There is a second alternative... Given the triangular situation and emotional asymmetry of her own parenting, a woman's relation to a man requires on the level of psychic structure a third person, since it was originally established in a triangle... Then, a child completes the relational triangle for a woman'. (p. 289, Chodorow, as cited in Castells (2007))

Castells' elaboration on Chodorow's theory:

"Under the classic, now fading, patriarchal/heterosexual condition, heterosexual women relate primarily to four kinds of objects: children as the object of their mothering; women's networks as their primary emotional support; men as erotic objects; and men as providers for the family. Under current conditions, for most families and women, the fourth object has been canceled as the exclusive provider. Women do pay a dear price, in working time, and in poverty, for their economic independence and for their indispensable role as family providers, but by and large, the economic basis of family patriarchalism has been eroded, since most men also need women's income to reach decent living standards. As men were already secondary as assets of emotional support, this leave them, primarily, with their role as erotic objects, a dwindling source of interest for women in a time of widespread development of women's support networks, and given women's focus on combining their mothering with their working lives. " (p. 291)

So, according to him men are basically left with three choices:
1. separation, "the flight from commitment";
2. gayness, as it provides support networks (as marginal communities, rather strong ones);
3. renegotiation of the heterosexual family contract, where men fully share the responsibility of parenting. (Seems this is the least favorite choice:-) Perhaps the reaction against the classic, nuclear family has to recede a little bit more, before it becomes a more viable option.)

Castells notes, "The main victims of this cultural transition are children, as they have become increasingly neglected under current conditions of family crisis... The reconstruction of the family under egalitarian relations and the responsibility of public institutions in securing material and psychological support for children, are possible ways to alter the course toward mass destruction of the human psyche that is implicit in the currently unsettling life of millions of children'.

Further:
"I would advance the idea that the open recognition of individual desire, as insinuated in the emerging culture of our society, would lead to such an aberration as the institutionalisation of desire. Because desire is often associated with transgression, the recognition of sexuality outside the family would lead to extreme social strain. This is because as long as transgression consisted merely in expressing sexuality outside the family boundaries, society could easily cope with it, by channeling it through coded situations and organized contexts, such as prostitution, earmarked homosexuality, or condoned sexual harassment: this is Foucault's world of sexuality as normalization. Things are different now. If the patriarchal family is not there to be betrayed any longer, the transgression will have to be an individual act against society. The bumper function of the family is lost. This opens the way to the expression of desire in the form of non-instrumental violence. As welcome as it can be as a liberating development, the breakdown of the patriarchal family (the only one existing historically) is indeed giving way simultaneously to the normalization of sexuality (porno movies in prime-time television), and to the spread of senseless violence in society through the back alleys of wild desire, that is, perversion.

Liberating from the family confronts the self with its own inflicted oppression. The escape to freedom in the open, networked society will lead to individual anxiety and social violence, until new forms of co-existence and shared responsibility are found that bring together women, men, and children in a reconstructed, egalitarian family better suited fro free women, informed children, and uncertain men" (pp. 300-301)

Wednesday, April 21, 2010

Մեկ-մեկ պատասխաններ գտնում եմ անսպասելի տեղերում

Shutter Island-ը շատ դուր եկավ, միանգամայն զգացմունքային արձագանքներով հետևում էի ֆիլմի ընթացքին: Բայց ինչ-որ պահից սկսած մի տեսակ նեղվածության զգացում ունեի, ինչ-որ բան չէի հավանում ու չէի կարողանում հասկանալ ինչ: Մի քանի օր անց պատահաբար մի հոդված կարդացի սիրողական լեզվաբանության վերաբերյալ, որտեղ հեղինակը, ինքը պատմական լեզվաբանական դպրոցի հետևորդ փորձում էր բացատրել լեզվաբանության որպես գիտության ու սիրողական զբաղմունքի տարբերությունը: Հոդվածի վերջում ամփոփում է վերջինիս դավանողներին հատուկ հայտարարությունները, որոնց թվում՝ բառերի հետադաս կարդալը: Բում, կարծես գտա: Նեղվում էի Դի Կապրիոյի ու ընդհանրապես ողջ դերասանական կազմի հիանալի խաղի ու լրջագույն խնդիրների սիրողական, մակերեսային մեկնաբանման ահամատեղելիությունից: Քարանձավում տեղի ունեցած ողջ խոսակցությունը conspiracy theories շարքից, կերպարի երկվածության բացահայտումն անվան տառերի համադրությամբ... Այսուհանդերձ, մեծ հետաքրքրությամբ նայեցի, սակայն առանց ինձ անհանգստություն պատճառող ինչ-որ մտորումների, որոնք բավականին երկար ժամանակ ինձ հանգիստ չէին տալիս «Քրիստոսի վերջին գայթակղությունից» հետո: Չնայած միգուցե եթե հիմա նայեի ֆիլմը, դրանք արդեն չլինեին:-)

Thursday, April 15, 2010

Մացուև

Երևի շուտով ինձ կպակասի միայն կարմիր շրթներկն ու տտիպ, հնադարյան օծանելիքի բուրմունքը:-) (Շտապ պիտի ДДТ-ի համերգին գնալ;-))
Բայց հանուն այս գործի՝ թեկուզ հինայից ժանգոտված մազեր...
Պատահմամբ վերջին երեք շաբաթվա ընթացքում երկու անգամ լսեցի այս գործը՝ տարբեր կատարմամբ: Առաջին անգամ Լոնդոնի սիմֆոնիկ նվագախմբի ու Դենիս Մացուևի կատարմամբ, այսօր՝ Լոնդոնի ֆիլհարմոնիկի ու Եվգենի Սուդբինի: Երբ նվագում էր Մացուևը, զռռոցս հազիվ էի զսպում... ոնց որ դաշնամուրի լարերը իմ ներսում լինեին...
***
Իսկ Ստրավինսկու Весна священная (անգլ.՝ The Rite of Spring, հայերեն ինչպե՞ս է) ասես երեկվա Shutter Island-ի շարունակությունը լիներ... բռռռռռ.... «սոնանսն» ամեն դեպքում ավելի եմ սիրում:-)

Tuesday, April 13, 2010

Antonin Dvorak: Cello Concerto in B minor, Op. 104, B. 191

1. Allegro (1, 2)
2. Adagio, ma non troppo (1, 2)
3. Finale: Allegro moderato - Andante - Allegro vivo (1, 2)

Monday, April 12, 2010

Յորք

Մի քիչ էլ ես:-)

Ամեն քաղաք իր գույն ու ձևն ունի, իր տեսակը, որ յուրօրինակ զարդանախշով ամփոփում է մարդկային պատմության խճանկարը: Յորքի զարդանախշը քաղաքի պատն էր, որ 321 կիլոմետր ձգվում էր քաղաքով ու ամփոփում այս հողի դարավոր պատմությունը: Պատի հիմքը հռոմեական պաշտպանական պատն է, որի վրա նորմաններն ավելացնում են իրենցը ու կառուցում մի քանի աշտարակներ, որոնցից մեկը՝ Միքլգեյթը, համարվում է քաղաքի պաշտոնական մուտքը: Պատն ամենուր է քաղաքում: Օրինակ՝ Սուրբ Մարիամի եկեղեցու աշտարակը շարված է նորմանահռոմեական պատի քարերով. սկսվում է նորմանականով, ավարտվում հռոմեականով (պատը քանդելով ավարտել են աշտարակի կառուցումը:-)): Եկեղեցու ներսում աշտարակը միանում է մյուս կառույցին հռոմեական կամարով, որը ժամանակին հռոմեական պաշտպանական կառույցի մասն է եղել:

Այսօր պատը քաղաքի ամենագեղեցիկ զբոսավայրն է: Հրաշալի տեսարան է բացվում դեպի քաղաքի բոլոր կողմերը, իսկ ներքևում նարգիզների հիասքանչ դեղին գորգն է:

Յորքում շատ թեյ են խմում, ու, մինչև ժամը հինգը: Այստեղ է հայտնի Betty's թեյարանը, որը Յորքի Մինսթրի հետ հավասար գրավում է զբոսաշրջիկներին: Այստեղ բացակայում են երկնաքերերն ու աչքի են զարնում կարմիր աղյուսն ու դեղին տեղական քարը: Աղյուսի հաստություւնից կարելի է կռահել շենքի տարիքը. որքան բարակ է աղյուսը, այնքան տարեց է կառույցը, որովհետև մինչև 18-րդ դար աղյուսի համար վճարում էին դրանց թվով:

Ասում են Վիկտորիա թագուհին իր մեկօրյա այցելությունից հետո այլևս երբեք չի վերադարձել Յորք: Նախ, մոտ քսան րոպե ստիպված է եղել լսել ողջույնի խոսքեր, մինչդեռ խեղճը երևի երազում էր զուգարանի մասին: Հետո էլ, երբ արքայազն Ալբերտի ու երեխաների հետ թեյ է խմել, վերջում քաղաքավարի ներկայացրել են հաշիվը:-)

Յորքում ինձ շատ դուր եկավ թանգարանների կառավարումը: Գրեթե ամեն տեղ, ուր մտանք, կամավորներ կային, ովքեր պատրաստակամորեն պատմում էին այս կամ այն սենյակի, նկարի, կահույքի մասին: Մի քանի տեղ փորձել էին վերարտադրել տվյալ ժամանակահատվածը՝ թատերականացված տեսարանների կամ համապատասխան իրերի միջոցով: Օրինակ՝ Յորքի ամրոցի թանգարանում մի ամբողջ փողոց էր կառուցված վիկտորյան ժամանակահատվածում: «Յորվիկ­» թանգարանում, որտեղ կարելի է ծանոթանալ վիկինգների պատմությանը, վերարտադրված էր վիկինգների գյուղը: Առաջինից հիշում եմ նաև մեղվի նկարը:-) Այստեղ ցուցադրված էր տարբեր կենցաղային իրերի զարգացման պատմությունը: Օրինակ՝ խնամքի պարագաների, խոհանոցի, զուգարանի և այլն: Մեղվի նկարը հայտնվում է առաջին հանրային պիսուարների հետ, եթե չեմ սխալվում 19-րդ դարում: Ինչո՞ւ: Որպեսզի տղամարդկանց տաբատները չթրջվեն. վարժվելու համար նշանակետ էր պետք:-) Ասում են գրագետները հատուկ հաճույք էին ստանում այս նկարից, որովհետև մեղվի լատիներեն անվանումն է apis:-)

Լավ էր Յորքում...

Still on Stonegate, Mickalgate and some other gates

Chris:

"Look left. See these buildings? Once it used to be a field. Far in the back you can see a tower. It used to be Terry's chocolate factory. In the 80s every Thursday you could smell orange all over York. Thursday was the orange chocolate day at the factory.

The field holds no significant stories except one. A York Archbishop, Richard Scrope, was beheaded there. He rebelled against the king Henry IV, as he believed that the crown rightfully belonged to King Richard who was forced to give it up in 1405. So, the Archbishop was condemned to death. However, it took five blows to chop his head. The local legend says it was symbolic: the five blows match with the five wounds of Jesus Christ. History has a different explanation. The official executioner refused to behead the Archbishop as he was afraid to end up in Hell. So, the king's men had to find one at the Shambles (the butchers' street in York. Has been a butchers' street since the Viking times). Obviously the butcher was handling a human body for the first time. [This is the story of the martyrdom of Richard Scrope]

You've definitely heard about the local saint, St. William, Archbishop of York. This bridge here, the Ouse Bridge, is where his first miracle happened. He was not a saint really, but a fat man accused of gluttony in the early 12th century. But! He was a royal bastard and King Stephen lobbied ardently for his archiepiscopate even against the papal refusal of confirmation. Anyway, when William returned from Rome as an Archbishop, the whole of York came out to cheer him. Too many people I guess, and once he crossed the bridge, it collapsed and about 300 people fell into the river Ouse, which back then was much larger and more stinky. It is said that William knelt down immediately and started to pray that no one would die. The legend has it that a bridge rose from under the water and held everyone until they were safely ashore. Another one insists that a transparent bridge woven of sun rays unrolled from above and carried people on shore. Whatever happened we don't really know, except that no man drowned in the river Ouse that day. But the unfortunate William died couple of days later. Some say from poison, I believe his liver exploded.

Perhaps you've heard about the ancient rivalry between the Archbishops of York and Canterbury. Once upon a time there as a Pope who was smart enough to end it. While visiting the Pope the Archbishop of York and the Archbishop of Canterbury had to sit on either sides of the Pope. The right was considered more honorable. So, once, on a certain visit the Archbishop of Canterbury hurried to take the right first. When the Archbishop of York entered the room and saw the right side taken, he refused to take the left and went and sat on the knee of the Archbishop of Canterbury. AND refused to walk down. The next Pope decided to end this and declared the Archbishop of York the Archbishop of England and the Archbishop of Canterbury the Archbishop of All England. Guess who sat on the right from then on?:-)"

Friday, April 9, 2010

Յորք: Street are gates, gates are bars and bars are pubs

Street are gates (from a viking word gata), gates are bars (from Anglo-Saxon barrier) and bars are pubs. In York...

Chris, our Goth guide, called back the phantoms of York through the history of '2000 years in 200 miles', as the catchy slogan of the City Wall read:

"Richard the Conqueror was an interesting man. He was horrendous, merciless... Interestingly enough, he was the only king who had never had any mistresses. He was faithful to his wife, and there's even a legend that the clergy were complaining about them holding hands in public. Of course, back then he was Richard the Bastard, Conqueror came later.

York has the 5% of stained windows in all of England. All Saints Church has the majority of original medieval stained glass in all of York. This one is really interesting. It is donated by a 15th century bell-maker. Back then rich people had to do something to go to Heaven, and many chose charity. This window shows the bell-maker's goodness, how he donates clothes to the poor, gives water (most probably beer, as water was so contaminated in the medieval times that even children were drinking beer) to the thirsty and bread to the hungry. All these scenes are framed with yellow bells, which are believed to have been white originally.

Here's another interesting glass. It shows the hierarchy of angels. There are nine orders of angels. We've got seraphim to usher the Pope and archbishops to Heaven. Then cherubim to lead theologists, and can you guess who the third group is? Clergy practicing church law. Then there come kings, other noblemen and everybody else. Archangels were actually the second from the last in the order, whereas we tend to think they're the most powerful angels.

This one. As you can see it's very different from the others. It's actually a medieval poem about the end of the world! Simple really, but scary. You can definitely see the skulls. The text is in old English. Incidentally, in the medieval times there were more women who could read than men. Historians offer different reasons. One, that women were encouraged to learn reading and math to keep record of their husbands property. Second, by educating women the church could fight against witchcraft. Reading the Bible would have saved women from heresy, to which they were believed to be more inclined than men."

Friday, April 2, 2010

Schumann Fantasie-Stucke Op. 73

Misha Maisky and Martha Argeirich

Room 12, National Portrait Gallery


Կան գործիքներ, որոնք միջակությունը ներել չեն կարող: Թավջութակը դրանցից մեկն է: Կամ պիտի կատարյալ լինես, կամ համեստ այնքան, որ ուղղակի ցավ չպատճառես էս մեծ գործիքին:

Իհարկե, կարող էի հեռանալ Վիվալդիի Սոնատ #6-ից հետո: Բայց համերգն սկսվելուց ընդամենը երկու րոպե առաջ աչքս ընկավ աջ պատին կախված դիմանկարներից մեկին: Խռովված, բռնկուն ու սևեռուն հայացքն անմիջապես գամեց ինձ տեղում: Նույնիսկ Հենդելի հսկայական պորտրեն չկարողացավ ներքին հուզմունքն ու հետաքրքրությունը փոխել հարգալից երկյուղածության: Երբ ընկերուհուս ցույց տվեցի, ասաց, որ տակի դիմանկարն էլ վատը չի: Համաձայնվեցի, բայց, «Տակինը երևի խելոք տղա ա եղել, ընտանիքի կարգին հայր: Վերևինի մեջ հանելուկ կա, ինչ-որ կատաղի բան»: (Տակինը, պարզվեց, պալատական նկարիչ է եղել:-))

Մնացի, որ տեսնեմ, թե ով էր, երևի մի հարյուր տարի (ինչպես հետո պարզեցի, նույնիսկ ավելի քան երկու հարյուր) հետո, ինձ փրկում անտաղանդ թավջութակահարից, ով էնպես էր ցավացնում էդ սիրուն գործիքն ու աղճատում հրաշալի գործերը, որ լացս գալիս էր:

Ջեյմս Բերրի: Իռլանդացի նկարիչ, ով հանուն իր համոզմունքների վիճում է իր բոլոր հովանավորների հետ ու հեռանում:

The 1911 Encyclopædia Britannica has this to say:
As an artist, Barry was more distinguished for the strength of his conceptions, and for his resolute and persistent determination to apply himself only to great subjects, than for his skill in designing or for beauty in his colouring. His drawing is not especially good, his colouring ordinary. He was impulsive; sometimes morose, sometimes sociable and urbane; jealous of his contemporaries, and yet capable of pronouncing a splendid eulogy on Reynolds.

Միևնույն է, հրաշալի նկար է:

Thursday, April 1, 2010

Հենց էնպես

Մեր սիրած արտահայտություններից մեկը. «Բայց ես ճիշտ էի»: Գոհունակությամբ, էն էլ առանձնահատուկ, վրա ենք բերում դիմացինների վարքը գուշակելուց և այդ կանխատեսման վերաբերյալ փաստարկներ ունենալուց հետո: Մեր սխալականությունից խուսափելու համար արդյո՞ք ինքներս չենք ստեղծում պայմաններ մեր իսկ կանխատեսումներն իրականություն դարձնելու համար:

Wednesday, March 31, 2010

polymath

Մի ժամանակ լավ սովորություն ունեի. գրում էի, որպեսզի անգլերեն սովորեմ, չէ, ավելի ճիշտ, որ դուրս գամ հինգ հազարանոց բառարանիս կաղապարներից:-) Էդպես եմ սկսել բլոգրել, 2005թ. հունվարից: Հիմա էլ կարդալիս երբեմն հաճույք եմ ստանում բառարանը քչփորելուց: Օրինակ՝ duress, arriviste, propitious: Աստված գիտի թե ինչքան էս բառերը թրև կգան հիշողությանս մեջ, կամ երբևէ կհիշե՞մ դրանք ճիշտ ժամանակին, ճիշտ տեղում, բայց հիմա հաճելի ա:-)

-յան



Անմիջապես զգոնանում եմ. «Երևի հայ ա»: Արդեն գրեթե երկու տարի հետևում եմ http://www.artknowledgenews.com/ - ի ամենօրյա e-mail-ին: Երբեմն առանց բացելու ջնջում եմ, երբեմն հաճույքով կարդում: Էսօր իմացա Ռուբեն Նաքյանի մասին: Բայց մինչև իմանալը, լիքը նայեցի էս նկարին (քանդակ չեմ կարող ասել:-)):

Tuesday, March 30, 2010

Structure, Agency and the Internal Conversation

Standing back entails accepting the consequences of the self-imposed curtailment of one's horizons. For the 'communicative reflexive' (those who engage in reflexive deliberations through 'thought and talk'), it means embracing the status quo and editing one's hopes to that which is possible within it. Since ambition has been voluntarily renounces, only external factors outside the agent's control (such as changes in national pay scales) can alter their lot. Consequently, all internal attention shifts to how to make the best of it, by intensive budgeting. Only contingency rather than agency could change any of the terms in this equation. Significantly, the lottery was mentioned by everyone in this sub-group and by nobody in any other. Once you have made your bed, then lie on it economically, but if part of you persists in dreaming, then keep buying a lottery ticket. There appears to be nothing between a limited savings' scheme and hitting a lottery jackpot. (M. Archer, p. 202)


How do I dream?

Saturday, March 27, 2010

Մարտ

Մեր տանը բաբոյի տանն հոտն է՝ հին փայտի, փոշու ու խոնավության: Այգում բողբոջել են նարգիզն ու կակաչը, պուճուրիկ բալենին: Գարունը անձրևին խաբ տալով, կես ժամանոց արևային պատառիկներով մտնում է Լոնդոն:

Friday, March 26, 2010

The Lion and the Unicorn: Socialism and the English Genuis

George Orwell, 1941...

An illusion can become a half-truth, a mask can alter the expression of a face. The familiar arguments to the effect that democracy is 'just the same as' or 'just as bad as' totalitarianism never take account of this fact. All such arguments boil down to saying that half a loaf is the same as no bread. In England such concepts as justice, liberty and objective truth are still believed in. They may be illusions, but they are very powerful illusions. The belief in them influences conduct, national life is different because of them. ...The hanging judge, that evil old man in scarlet robe and horse-hair wig, whom nothing short of dynamite will ever teach what century he is living in, but who will at any rate interpret the law according to the books and will in no circumstances take a money bribe, is one of the symbolic figures of England. He is a symbol of the strange mixture of reality and illusion, democracy and privilege, humbug and decency, the subtle network of compromises, by which the nation keeps itself in its familiar shape. (pp.45-46)

Last Friday I was attending a conference at LSE where Armenians were discussing the prospects of development in the Republic of Armenia. Both panelists and participants talked about corruption, inefficient taxation system, poor use of resources, and what not. Solutions? Big words like democracy building, fighting against corruption, bla-bla. One of the panelists, Ruben Vardanyan, aha, the one, was occasionally shaking his head as a no to all those suggestions. When it was time to wrap up the discussion, he said, "We've got to believe we can do the best. We need to believe that we are strong and can do things." It was sudden and genuine...

After all they (the British ruling class) belonged to a class with a certain tradition, they had been to public schools where the duty of dying for your country, if necessary, is laid down as the first and greatest of the Commandments. They had to feel themselves true patriots, even while they plundered their countrymen. Clearly there was only one escape for them - into stupidity. They could keep society in its existing shape only by being unable to grasp that any improvement was possible. Difficult though this was, they achieved it, largely by fixing their eyes on the past and refusing to notice the changes that were going on round them.

An empire with a Victorian past could have afforded a lapse into stupidity, but can we???

One thing that has always shown that the English ruling class are morally fairly sound, is that in time of war they are ready enough to get themselves killed. Several dukes, earls and what nots were killed in the recent campaign in Flanders. (p. 60)

Do we need another war to pronounce our elite morally bankrupt? Are we not in war enough right now? Warring with oneself is a deadlier war, isn't it? Orwell calls England a 'family with the wrong members in control'. Still a family... We seem to have had the wrong members (perhaps even the right ones) get astray far too away to remember what a family is and how it feels...

Friday, March 19, 2010

The fragility of goodness: luck and ethics in Greek tragedy and philosophy

"Haemon's advice is that the true way to being humanly civilized requires the preservation of the mystery and specialness of the external, the preservation, in oneself, of the passions that take one to these mysteries. Such a life has room for love; and it also has room, as Tiresias's life shows, for genuine community and cooperation. Only the person who balances self-protection with yielding in this way can be either a lover or a friend: for the completely passive victim cannot act to help another, and the Creonic agent cannot see otherness. The "razor's edge of luck" requires in this way the most delicate balance between order and disorder, control and vulnerability." (Nussbaum, M., p. 81)
Sexual 'being-with' cannot be stably prolonged, both because of its internally 'impure' structure of need and repletion, and also because it relies on the presence of an object that is not the lover's to command. Intellectual intercourse is free of these defects. (p. 182)
The openness of the lover brings with it this naked vulnerability to criticism. In the closed world of eromenos (in Greek homosexual custom a beautiful creature without pressing needs of his own), defects and treasures, both, hide confortably from scrutiny. Being known by the lover can, by contrast, bring the pain of shame, as the lover's eye reveals one's own imperfections. On the other hand this pain [...] may lead to some kind of growth. (. 189)
It is easy enough to see structural parallels between sexual desire and the desire for wisdom. Both are directed towards objects in the world, and aim at somehow grasping or possessing these objects. The fulfilled grasp of the object brings, in both cases, satiety and the temporary cessation of desire: no sphere seduces, 'no god searches for wisdom'. Both can be aroused by beauty and goodness. Both revere the object as a separate, self-complete entity, and yet long, at the same time, to incorporate it. But Alcibiades appears to want to claim something more controversial and anti-Socratic than this parallelism. With his claims that a story tells the truth and that his goal is to open up and to know, he suggests, that the lover's knowledge of the particulat other, gained through an intimacy both bodily and intellectual, is itself a uniqiue and uniquely valuable kind of practical understanding, and one that we risk losing if take the first step up the Socratic ladder.
Socratic knowledge of the good, attained through pure intellect operating apart from the senses, yields universal truths - and, in practical choice, universal rules. If we have apprehended the form, we will be in possession of a general account of beauty, an account that not only holds true of all and only instances of beauty, but also explains why they are correctly called instances of beauty, and grouped together. Such understanding, once attained, would take priority over our vague, mixed impression of particular beautifuls. It would tell us how to see.
The lover's understanding, attained through the supple interaction of sense, emotion and intellect, yields particular truths and particular judgements. (p. 190)
Moral (for myself): read Symposium:-)