Friday, December 7, 2007

Մի դաս էլ

Քանի որ անգլերեն լեզվի հետ շփման հնարավորությունները սովորաբար սահմանափակվում են լսարաններում դասախոսների հետ շփմամբ (կամ էլ ընդամենը նրանց անգլերենի ունկնդրմամբ:-)), դեռ տարվա սկզբից որոշել էի, որ այս անգամ կարդալու ենք: Երկու շաբաթը մեկ անգամ ուսանողուհիներս 3-4 հոգանոց խմբերով ներկայացնում են այն պատմվածքը, որ կարդացել այդ օրերի ընթացքում: Որպես կանոն բավականին ազատություն եմ տալիս թեմաների ընտրության հարցում, բայց այս անգամ, որոշեցի դա չանել, քանի որ այդ դեպքում հեղինակները, որոնք հայ ուսանողուհիներն ընտրում են, սահմանափակվում են այս անուններով` Հեմինգուեյ, Թվեյն, Ուայլդ, Ֆիցջերալդ, Դրայզեր, Մոեմ (ինձ համար հայտնություն էր, երբ առաջին անգամ բնիկ անգլիացու հետ հանդիպելիս հայտնաբարեցի, որ իր երկրում Մոեմին համարում են միջին կարգի գրող, ոչ այնքան տաղանդավոր ու հայտնի): Ցանկությունս մեկն էր. ծանոթացնել այլ հետաքրքիր գրողների հետ, որոնք միգուցե չեն դառնա սիրված, ինչպես Հեմինգուեյը, բայց կարող են ներկայացնել ամերիկյան կամ բրիտանական կենսակերպը մի տեսանկյունից, որը տարբերվում է սոցիալիստական գաղափարախոսության շրջանակներում տեղավորվող ստեղծագործողների գործերում առկա մոտեցումներից:

Ավելին, ինչ-որ մի պահ որոշեցի ներկայացնել նաև ժամանակակից ստեղծագործողների, որովհետև երբ ուսանողուհիներս փորձում են անգլերեն խոսել իրար հետ, միմյանց դիմում են այսպես.
- Hello, dear!
- Good morning, my friend:-)))))

Slang-ը համարում են ոչ թե որոշակի սոցիումի առօրյա խոսակցական լեզու, այլ հայհոյանքների ու նվաստացուցիչ արտահայտությունների հավաքածու, որն օգտագործելը տաբու է:

Եվ այսպես, տարբեր դասական գրողներից հետո տալիս եմ 2006թ. լավագույն համարված ամերիկյան կարճ պատմվածքների ժողովածուն ու խնդրում ընտրել որևէ պատմվածք: Ընտրության չափանիշները շատերի մոտ վերնագիրն ու էջերի քանակն էր: Խմբերից մեկն ընտրում է "Today I'm Yours" պատմվածքը: Նույնիսկ վիճում են, թե ում է այն բաժին ընկնելու: Դե, աղջիկներ են, երիտասարդ, գեղեցիկ, ռոմանտիկ:-) Մի պահ երկմտում եմ. ասե՞լ, թե՞ չասել: Որոշում եմ չասել, որովհետև խումբը, որն ի վերջո ընտրեց այդ պատմվածքը, բավականին հետաքրքիր անդամներ ունի. Տաթևիկը` համոզված, որ հարցերի բանալին հոգեբանությունն է, Աննան` գեղեցիկ, խոր, կանաչ աչքեր ունի և նույնքան խոր դատողություններ, Արմինեն` երբեք մեջ չի ընկնի, առանց հրավերի ոչինչ չի ասի, սակայն միշտ ամեն ինչի մասին ունի իր կարծիքը և կարողանում է բավականին հստակ արտահայտվել: Ինձ հետաքրքիր էր իմանալ նրանց վերաբերմունքը...

Հանդիպում ենք երկու շաբաթ անց: Մտնում եմ լսարան, հարցնում եմ, թե որ խումբն է ցանկանում սկսել: Աննան ու Արմինեն սկսում են խունջիկ-մունջիկ ծիծաղել, իսկ Տաթևիկը վրդովված ձայնով վրա է բերում. "Մենք չենք ցանկանում այս պատմվածքի մասին խոսել":
"Լավ" պատասխանում եմ. "Անցանք առաջ":

Երբ մնացած խմբերն ավարտում են իրենց պատմվածքների մասին ամփոփումը, հարցնում են Աննայենց խմբին. "Իսկ եթե Դենին տղամարդ լիներ, ձեզ դուր կգա՞ր պատմվածքը": Ստանում եմ միանշամանակ պատասխան. "Այո":

Երևի արդեն կռահեցիք. պատմվածքը երկու կնոջ սիրո մասին է: Նյու Յորք, բոհեմ, թերթի խմբագիր և գրող, և, բնականաբար, տարբերվելու, ինքն իրեն գտնելու փորձեր...

Աղջիկներս պատմվածքից իրենց տպավորությունների մասին հետևյալն ասացին. "Զզվելի էր, այդպես չի կարելի, բայց ինչպե՞ս է դա հնարավոր": Փորձում եմ քննարկումը տանել գրական դաշտ: "Իսկ պատմվածքի կերպարները, լեզուն, ի՞նչ կասեք դրանց մասին": "Գեղեցիկ դրվագներ կան, նուրբ, հուզիչ", վրա է բերում Աննան: "Այ, հենց ռեստորանում տարեց զույգին հանդիպելը: Դենիի ու հեղինակի զգացմունքներն այդ պահին ցույց են տալիս, որ նրանք, այնուամենայնիվ, կցանկանային տղամարդկանց հետ նորմալ ընտանիքներ կազմել", Տաթևիկը նորից վերադառնում է համասեռամոլությանը:

Լավ, տարբերակ չունեմ: Ու պատմում եմ հրաշալի մի երիտասարդի մասին, որն իմ հանդիպած առաջին գեյ տղամարդն էր (զզվում են հայերեն բառից:-)), սարսափելի հետաքրքիր զրուցակից ու հաճելի մարդ: Պատմում եմ, թե ինչպես առաջին անգամ սկսեցի մտածել այդ մասին, ու ինչպես ինձ մոտ որոշակի վերաբերմունք ձևավորվեց: Հարցնում եմ, "Իսկ դուք երբևէ մտածել եք, թե ինչպես կվարվեիք, եթե մի օր հայտնվեիք Նյու Յորքում (դեռ չեմ համաձակվում խոսել Երևանի մասին:-)) և պարզվեր, որ այնտեղ ձեր լավ ընկերներից մեկը համասեռամոլ է: Չէ՞ որ երազում եք Նյու Յորք գնալու մասին, իսկ այս պատմվածքը չափազանց իրատեսական սցենար է ուրվագծում": Առաջին արձագանքը տխուր է. "Ուղղակի չեմ շփվի նման մարդկանց հետ": "Բայց երբ փակում ես աչքերդ, նման մարդիկ չեն անհետանում: Նրանք կան ու դա փաստ է", համառում եմ ես: "Բայց կան փաստեր, որոնց մասին ես չեմ ուզում իմանալ, քանի որ դրանք կարող են ինձ փոխել, ազդել ինձ վրա", ասում է Տաթևիկը: "Ես չեմ սիրում խորանալ և ուսումնասիրել բաներ, որոնք, մեղմ ասած, վատն են: Որովհետև դրանք կարող են այնքան ազդել ինձ վրա, որ ես փոխվեմ: Այ, Դուք, չէի՞ք վախենում խորանալ Ձեր հարաբերություններում Ձեր նշած տղամարդու հետ: Հնարավոր է, չէ՞, որ փոխվեիք":

...Իմացածն ու հայտնին տաքուկ ապաստան են, բայց առանց թարմի օդի ամեն ինչ սկսում է նեխել...

4 comments:

Anonymous said...

Chem haskanum, mardkants inch gortsn a, te dimatsina um het kam inchpes e seqsov zbaghvum?! Da nuynn e, ete meki het xosum es tsaghik achetsneluts/tun arneluts/zoopark gnaluts u heto patahakan imanum es, vor inqa ir knoja gishera ereq angam unenum a, u, qani vor hamarum es, vor voch te ereq angam petq e da anel, ayl eresunereq, xzum es kaperd ayd mardu het u el ches xosum tsaghik achetsneluts/tun arneluts/zoopark gnaluts... :)

christina said...

Այ ես էլ հենց դա չեմ հասկանում, ու ոչ ոք չի կարողանում ինձ բացատրել;-) Միգուցե բնազդներն ավելի հզոր են, քան գիտակցական մակարդակում խոսակցությունները ծաղիկ աճեցնելու մասին և հակակրանքն առաջանում է այն դեպքում, երբ գիտակցում ես, որ դիմացինիդ բնավ չես հետաքրքրում որպես սեքսի հնարավոր զուգընկեր: Չգիտեմ, միայն ենթադրություններ են:

Anonymous said...

Kam el karogh a - astvats chta - hetaqrqres!!! :):):)

Anonymous said...

Axperutyun,

karox a menq dzez khangarum enq?